Ο Άτλας του Πλαστικού
Στοιχεία και δεδομένα για τον κόσμο των συνθετικών πολυμερών
There is no working template for this Box.
ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΔΩΔΕΚΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΑΣΤΙΚΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Τα πρώτα πλαστικά μιμούνταν το ελεφαντόδοντο και το μετάξι
και είχαν αποσπάσει μικρό μερίδιο της αγοράς. Τα πράγματα
άλλαξαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με την κυριαρχία του
PVC. Τα φτηνά πλαστικά σύντομα κατέκτησαν τον κόσμο.
ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΣΠΑΤΑΛΗΣ
Έως τη δεκαετία του ’50 ο άνθρωποι αντιμετώπιζαν το πλαστικό με
τον ίδιο σεβασμό που έδειχναν στο γυαλί και το μετάξι. Τότε, όμως,
οι εταιρείες παραγωγής καταναλωτικών προϊόντων ανακάλυψαν τα
πλεονεκτήματα των πολυμερών. Και κάπως έτσι αναδείχθηκε ένας νέος
τρόπος ζωής, που γεννά τόνους απορριμμάτων.
ΧΡΗΣΗ ΠΛΑΣΤΙΚΟΥ
Το πλαστικό έχει γίνει απολύτως απαραίτητο.
Βρίσκεται παντού, σε σακούλες, σε κινητά
τηλέφωνα, σε ταμπλό αυτοκινήτων. Ωστόσο,
σχεδόν τα μισά από τα πλαστικά προϊόντα
καταλήγουν στα σκουπίδια σε λιγότερο από έναν
μήνα μετά την πρώτη χρήση τους και μόνο ένα
μικρό μέρος τους ανακυκλώνεται.
ΥΓΕΙΑ
Οι επιπτώσεις της ανεξέλεγκτης παραγωγής πλαστικών στο
περιβάλλον δεν μπορούν πλέον να αγνοηθούν. Παρ’ όλα αυτά,
οι συνέπειές της στην ανθρώπινη υγεία είναι λιγότερο γνωστές.
ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΛΟΓΩ ΦΥΛΟΥ
Τα πλαστικά επιβαρύνουν περισσότερο τις γυναίκες απ’ ό,τι τους άντρες. Εν μέρει αυτό οφείλεται σε βιολογικούς λόγους: Ο οργανισμός τους αντιδρά διαφορετικά στις
τοξίνες, ενώ και τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής που χρησιμοποιούν οι γυναίκες, συχνά είναι μολυσμένα. Υπάρχουν όμως εναλλακτικές προτάσεις
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η βιομηχανία τροφίμων είναι τομέας στον οποίο χρησιμοποιείται
πολύ πλαστικό. Οι μεμβράνες και οι αφρώδεις συσκευασίες έχουν
στόχο να προστατεύουν το φαγητό, να το διατηρούν φρέσκο και
να το κάνουν να φαίνεται πιο ελκυστικό. Η ωραία εικόνα όμως
έχει ένα τίμημα: Το πλαστικό καταλήγει στα χωράφια και από εκεί
στην τροφική αλυσίδα.
ΡΟΥΧΑ
Εκ πρώτης όψεως, τα υφάσματα από συνθετικές ίνες έχουν
πολλά πλεονεκτήματα. Είναι φθηνά, στεγνώνουν γρήγορα
και προσαρμόζονται στο σώμα. Έχουν γίνει, όμως, αναλώσιμα
και συμβάλλουν σημαντικά στην αλλαγή του κλίματος, ενώ
μπορεί να είναι επιβλαβή και για την ανθρώπινη υγεία.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ηλιόλουστες παραλίες, φοίνικες που λικνίζονται από
τον αέρα... Και ένα παχύ στρώμα σκουπιδιών στην
ακτή, να φτάνει ως το γόνατο. Οι τουρίστες έρχονται
να δουν την αψεγάδιαστη ομορφιά, αλλά συμβάλλουν
στην καταστροφή της με την αμέλειά τους.
Παράλληλα, τα συστήματα διαχείρισης αποβλήτων
δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες που
δημιουργεί η τουριστική βιομηχανία.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
Μερικές φορές τα πλαστικά θεωρούνται φιλικότερα προς το περιβάλλον σε σχέση με άλλα υλικά, κυρίως λόγω του μικρού τους βάρους. Κατά την παραγωγή τους, όμως, εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου.
ΝΕΡΟ
Η θαλάσσια ρύπανση τροφοδοτείται κυρίως από σκουπίδια που
φτάνουν από τα ποτάμια, όπως η αιθαλομίχλη τροφοδοτείται από
τον καπνό που προέρχεται από πυρκαγιές και καπνοδόχους. Τα
πλαστικά, όμως, δεν μένουν στη μέση των ωκεανών για πολύ.
Μεταφέρονται προς τα ρηχότερα σημεία, βυθίζονται και φτάνουν
στον πυθμένα ή ξεβράζονται στις ακτές.
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
Οι εταιρείες πετροχημικών και οι παραγωγοί πλαστικών, ως άριστοι
λομπίστες, στρέφουν την προσοχή στη διαχείριση των αποβλήτων και την
ανακύκλωση, ώστε να αποφύγουν τις ευθύνες τους για το πραγματικό
πρόβλημα: την αυξημένη παραγωγή πλαστικού
ΑΦΘΟΝΙΑ
Η παγκόσμια οικονομική άνθηση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο
Πόλεμο δεν θα ήταν εφικτή χωρίς το πλαστικό. Τα πλαστικά
είναι το αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης και την ίδια
στιγμή η κινητήρια δύναμή της. Σήμερα, σωροί σκουπιδιών
δημιουργούνται εξαιτίας των διαδικτυακών αγορών.
ΒΙΟΠΛΑΣΤΙΚΑ
Τα πλαστικά από ανανεώσιμες πρώτες ύλες
υποτίθεται ότι είναι φιλικά προς το περιβάλλον.
Αποικοδομούνται πιο γρήγορα, τουλάχιστον
σύμφωνα με τις υποστηρικτές τους στη βιομηχανία.
Μια προσεκτική ματιά, όμως, δείχνει ότι
δημιουργούν καινούργια προβλήματα.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
Υπάρχει μια ιδιαίτερα διαδεδομένη παρανόηση: Όσο
διαχωρίζουμε τα απορρίμματά μας ανάλογα με το υλικό
τους, δεν χρειάζεται να αλλάξουμε τις καταναλωτικές
μας συνήθειες. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική:
Μεγάλο ποσοστό των πλαστικών απορριμμάτων δεν
ανακυκλώνεται. Πολλά από αυτά αποτεφρώνονται ή
καταλήγουν στο περιβάλλον.
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
Τι κάνεις με τα πλαστικά μπουκάλια και τις σακούλες που δεν
θέλεις πια; Εύκολο: Τα στέλνεις αλλού. Μέχρι πρόσφατα, πολλά
απόβλητα του ανεπτυγμένου κόσμου που δύσκολα ανακυκλώνονταν
στέλνονταν στην Κίνα. Αυτή η επιλογή δεν υπάρχει πια.
ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ
Σε πολλές φτωχές χώρες, οι συλλέκτες απορριμμάτων
αναλαμβάνουν τα καθήκοντα των δήμων ως προς την
μεταφορά και επεξεργασία αποβλήτων και επαναφέρουν
σημαντικό ποσοστό σκουπιδιών σε παραγωγικές μορφές.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
Δεν λείπουν συμφωνίες και πρωτοβουλίες για τη
διαχείριση της κρίσης του πλαστικού. Σχεδόν όλες, όμως,
κάνουν λόγο μόνο για τη διαχείριση των αποβλήτων, δεν
είναι συντονισμένες μεταξύ τους και απαλλάσσουν τους
κατασκευαστές από τις ευθύνες τους.
ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ
Το παγκοσμίου βεληνεκούς κίνημα της κοινωνίας
των πολιτών Break Free From Plastic εργάζεται
για να σταματήσει μια για πάντα η ρύπανση από
το πλαστικό. Το κίνημα ασκεί πίεση στις εταιρείες
εκθέτοντας δημόσια τυχόν κακές πρακτικές τους και
προωθώντας διαδικασίες διαφάνειας
ΜΗΔΕΝΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ
Η ανακύκλωση δεν αρκεί για να σταματήσει η
επέλαση του πλαστικού. Χρειάζονται νέες ιδέες
που θα στοχεύουν στη ρίζα του προβλήματος.
Ένα κίνημα που αναπτύσσεται δείχνει πώς αυτό
μπορεί να γίνει πράξη, και λίγες πρωτοπόρες
πόλεις και κωμοπόλεις φωτίζουν τον δρόμο.
10+1 βίντεο
Το πλαστικό στην Ελλάδα
Ειδικοί μιλούν για τις ποικίλες πτυχές του προβλήματος