Κυκλική Οικονομία

Η ανακύκλωση δεν αρκεί για να σταματήσει η επέλαση του πλαστικού. Χρειάζονται νέες ιδέες που θα στοχεύουν στη ρίζα του προβλήματος. Ένα κίνημα που αναπτύσσεται δείχνει πώς αυτό μπορεί να γίνει πράξη, και λίγες πρωτοπόρες πόλεις και κωμοπόλεις φωτίζουν τον δρόμο.

Τα πλαστικά από ανανεώσιμες πρώτες ύλες υποτίθεται ότι είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Αποικοδομούνται πιο γρήγορα, τουλάχιστον σύμφωνα με τις υποστηρικτές τους στη βιομηχανία. Μια προσεκτική ματιά, όμως, δείχνει ότι δημιουργούν καινούργια προβλήματα.

Η βιομηχανία τροφίμων είναι τομέας στον οποίο χρησιμοποιείται πολύ πλαστικό. Οι μεμβράνες και οι αφρώδεις συσκευασίες έχουν στόχο να προστατεύουν το φαγητό, να το διατηρούν φρέσκο και να το κάνουν να φαίνεται πιο ελκυστικό. Η ωραία εικόνα όμως έχει ένα τίμημα: Το πλαστικό καταλήγει στα χωράφια και από εκεί στην τροφική αλυσίδα.

Υπάρχουν τόσο πολλά που πρέπει να πραγματοποιηθούν για να καταφέρει η Ελλάδα να γίνει μια χώρα πρωτοπόρος στον αγώνα κατά της πλαστικής ρύπανσης. Το χρονικό περιθώριο που έχουμε στη διάθεσή μας είναι μικρό, αλλά με τις κατάλληλες κινήσεις μπορούμε να τα καταφέρουμε.

Το παγκοσμίου βεληνεκούς κίνημα της κοινωνίας των πολιτών Break Free From Plastic εργάζεται για να σταματήσει μια για πάντα η ρύπανση από το πλαστικό. Το κίνημα ασκεί πίεση στις εταιρείες εκθέτοντας δημόσια τυχόν κακές πρακτικές τους και προωθώντας διαδικασίες διαφάνειας

Σε πολλές φτωχές χώρες, οι συλλέκτες απορριμμάτων αναλαμβάνουν τα καθήκοντα των δήμων ως προς την μεταφορά και επεξεργασία αποβλήτων και επαναφέρουν σημαντικό ποσοστό σκουπιδιών σε παραγωγικές μορφές.

Δεν λείπουν συμφωνίες και πρωτοβουλίες για τη διαχείριση της κρίσης του πλαστικού. Σχεδόν όλες, όμως, κάνουν λόγο μόνο για τη διαχείριση των αποβλήτων, δεν είναι συντονισμένες μεταξύ τους και απαλλάσσουν τους κατασκευαστές από τις ευθύνες τους.

Τι κάνεις με τα πλαστικά μπουκάλια και τις σακούλες που δεν θέλεις πια; Εύκολο: Τα στέλνεις αλλού. Μέχρι πρόσφατα, πολλά απόβλητα του ανεπτυγμένου κόσμου που δύσκολα ανακυκλώνονταν στέλνονταν στην Κίνα. Αυτή η επιλογή δεν υπάρχει πια.

Υπάρχει μια ιδιαίτερα διαδεδομένη παρανόηση: Όσο διαχωρίζουμε τα απορρίμματά μας ανάλογα με το υλικό τους, δεν χρειάζεται να αλλάξουμε τις καταναλωτικές μας συνήθειες. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική: Μεγάλο ποσοστό των πλαστικών απορριμμάτων δεν ανακυκλώνεται. Πολλά από αυτά αποτεφρώνονται ή καταλήγουν στο περιβάλλον.

Τα πλαστικά από ανανεώσιμες πρώτες ύλες υποτίθεται ότι είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Αποικοδομούνται πιο γρήγορα, τουλάχιστον σύμφωνα με τις υποστηρικτές τους στη βιομηχανία. Μια προσεκτική ματιά, όμως, δείχνει ότι δημιουργούν καινούργια προβλήματα.