Εγχειρίδιο συμμετοχικού σχεδιασμού για μικρά νησιά

Το εγχειρίδιο συνοψίζει την εμπειρία που αποκομίσαμε από το πρόγραμμα «Islands of Hope» (Νησιά της Ελπίδας), ένα εγχείρημα συλλογικής έκφρασης και συμμετοχικού σχεδιασμού για νησιωτικές κοινότητες, που εφαρμόστηκε στη Σαμοθράκη από τον Ιανουάριο έως τον Δεκέμβριο του 2021. Σκοπός του προγράμματος ήταν να συμβάλει στη δημοκρατική ενεργοποίηση της τοπικής κοινότητας και να υποστηρίξει τον συμμετοχικό σχεδιασμό μιας πρότασης για το μέλλον του νησιού, η οποία θα αφουγκράζεται τις ανάγκες των κατοίκων και θα λαμβάνει υπόψη τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες του νησιωτικού περιβάλλοντος. Κεντρικός στόχος ήταν να εμπλακούν με ενεργό τρόπο πρόσωπα και φορείς στη συνδιαμόρφωση ενός οράματος για το μέλλον του νησιού που να είναι βιώσιμο και να εκφράζει την κοινότητα. Η διαδικασία αυτή προϋποθέτει ενίσχυση των φωνών που δυσκολεύονται να ακουστούν και επίλυση συγκρούσεων, ώστε να εκφραστούν όλες οι απόψεις. Με αυτόν τον τρόπο, οι συγκλίσεις μπορούν να εντοπιστούν ευκολότερα και οι διαφωνίες να γίνουν εγκαίρως ορατές, οπότε να υπάρχει περιθώριο να αμβλυνθούν.

Το παρόν εγχειρίδιο θέτει ένα πλαίσιο συζήτησης για τη δημόσια διαβούλευση και τον συμμετοχικό σχεδιασμό σε μικρά νησιά, ενώ συνοψίζει και καταγράφει τα βασικά ευρήματα από την εμπειρία μας, ώστε να γίνουν εύκολα διαθέσιμα σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες. Ταυτόχρονα, αποτελεί ένα εργαλείο αναστοχασμού πάνω στις δυσκολίες και στους αστάθμητους παράγοντες που εμφανίζονται κατά την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου. Τέλος, εξετάζει μια σειρά από καινοτόμα εργαλεία δημοκρατικής διαβούλευσης που αξίζουν την προσοχή όσων ασχολούνται με παρεμφερή ζητήματα.