Συμμετοχικός σχεδιασμός: Πόλη, περιβάλλον & κλιματική αλλαγή
O συλλογικός τόμος «Συμμετοχικός Σχεδιασμός: Πόλη, Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» αποτελεί τεκμήριο του ομώνυμου συνεδρίου που οργάνωσε ο συνεταιρισμός εργαζομένων Commonspace, τον Νοέμβριο του 2021. To συνέδριο αποτέλεσε μία από τις πρώτες, μεγάλης κλίμακας και διεθνείς επιστημονικές συναντήσεις με επίκεντρο τον συμμετοχικό σχεδιασμό και πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της διεπιστημονικής κοινότητας του Participatory Lab.
Περιέχει κείμενα των προσκεκλημένων ομιλητών και ομιλητριών καθώς και άλλων εισηγητών και εισηγητριών, τα οποία είναι αντιπροσωπευτικά του διαλόγου που διεξήχθη από τη σκοπιά της θεωρίας, της έρευνας, της πρακτικής, των μεθοδολογιών καθώς και των σχεδιαζόμενων ή υλοποιούμενων δράσεων και πολιτικών γύρω από το ζήτημα του Συμμετοχικού Σχεδιασμού. Την επιστημονική επιμέλεια ανέλαβαν οι Θάνος Ανδρίτσος, Γιώργος Βελεγράκης, Αλίκη Κοσυφολόγου, Ελένη Μουγιάκου, Δημήτρης Πούλιος και Σοφία Τσάδαρη.
Οι έξι θεματικές ενότητες του βιβλίου αποτυπώνουν τη σύγχρονη συζήτηση για τις διαδικασίες Συμμετοχικού Σχεδιασμού σε διαφορετικά θεματικά πεδία και κλίμακες: Από το επίπεδο της γειτονιάς μέχρι τις διαδικασίες διαβούλευσης και συνδιαμόρφωσης για παγκόσμιες προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή. Από την πανεπιστημιακή αίθουσα και το ερευνητικό εργαστήρι στο πεδίο και στις κοινωνικές πρωτοβουλίες. Από την αρχιτεκτονική και τη γεωγραφία στην πολιτιστική διαχείριση και τη μελέτη των κοινωνικών κινημάτων.
Το υλικό που συγκεντρώνει ο τόμος συνδυάζει εγχώριες και διεθνείς εμπειρίες, θεωρητικές προσεγγίσεις και παραδείγματα εφαρμογών σε διαφορετικές κλίμακες. Αυτό τον καθιστά μια ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στην εγχώρια συζήτηση, αλλά και μια σημαντική προσθήκη στον αναβαθμισμένο διεθνή διάλογο.
Product details
Table of contents
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΙ Η ΕΚΔΟΣΗ «ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ:
ΠΟΛΗ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ» 11
Θάνος Ανδρίτσος, Γιώργος Βελεγράκης, Αλίκη Κοσυφολόγου, Ελένη Μουγιάκου,
Δημήτρης Πούλιος, Σοφία Τσάδαρη
ΘΕΜΑΤΙΚΗ Ι
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ, ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ 19
Συμμετοχικός Σχεδιασμός: Θεωρία και Πρακτικές 20
Ελένη Μουγιάκου, Σοφία Τσάδαρη, Ελένη Κατρίνη, Στεφανία Γυφτοπούλου
Χωρικός σχεδιασμός και η πρόκληση της κλιματικής αλλαγής 46
Σοφία Τσάδαρη, Ευθύμιος Μπακογιάννης, Ειρήνη Κλαμπατσέα, Θεοδότα Νάντσου,
Αργυρώ Παρασκευοπούλου
Eμπειρίες και Συμπεράσματα Τοπικών Στρατηγικών
Προσαρμογής: Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πειραιάς 76
Αλεξάνδρα Τόγια, Σοφία Τσάδαρη, Ελισάβετ Μπαργίαννη, Στέλλα Ψαροπούλου, Αντιγόνη
Γκούφα
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΙ
ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΕΣ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ 89
Εναλλασσόμενες αρχιτεκτονικές και νοηματοδοτήσεις του
δημόσιου και ιδιωτικού χώρου κατά τη διάρκεια της πανδημίας 90
Αλίκη Κοσυφολόγου
Μια πόλη στο σπίτι: Ικανότητα προσαρμογής στην οικιακότητα
κατά τη διάρκεια του lockdown του 2020 96
Ραούλ Αβίγια-Ρόγιο, Τονέ Φοντ, Κοντσί Μπερενγκουερ, Ιμπόν Μπιλμπάο, Χοσέπ
Μπονίγας Αρνάου, Σάιδα Μουξί, Ιγκνάσιο Ουρμπιστόντο Αλόνσο
Balco(n)vid-19: Τα μπαλκόνια ως χωρικές εκδηλώσεις νέων
μορφών συλλογικότητας 124
Μιχαέλα Λιτσαρδάκη
Μορφές πολιτικής συμμετοχής κατά την περίοδο της πανδημίας:
Προκλήσεις για συμπερίληψη, ουσιαστική πολιτική παρέμβαση
και κοινωνική κινητοποίηση 138
Αλίκη Κοσυφολόγου
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΙI
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ, ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ 147
Συμμετοχή των πολιτών, μνήμη και πολιτιστική κληρονομιά 148
Ειρήνη Ηλιοπούλου
Η συμμετοχή ως πυλώνας αναγέννησης της βιομηχανικής
κληρονομιάς. Παραδείγματα από την ευρωπαϊκή εμπειρία και
προοπτικές για το ελληνικό πλαίσιο 154
Δώρα Χατζή-Ροδοπούλου
Η συμμετοχική διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς:
Μέθοδοι και εμπειρίες από το πεδίο 170
Μίνα Δραγούνη
Διερευνώντας τη συμμετοχικότητα κατά τη διαδικασία λήψης
αποφάσεων σε ζητήματα προσαρμογής της πολιτιστικής
κληρονομιάς στην κλιματική αλλαγή 184
Ελένη Μαΐστρου, Βασιλική Πουγκακιώτη, Μιλτιάδης Λάζογλου
Σκιαγραφώντας τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του πολιτιστικού
τουριστικού σχεδιασμού στους ελληνικούς νησιωτικούς Δήμους 196
Διονυσία Κούτση, Αναστασία Στρατηγέα
ΘΕΜΑΤΙΚΗ IV
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ 213
Προορατικός σχεδιασμός: Μαθαίνοντας από το πεδίο - Μια
συζήτηση για τις μεθόδους, τις δομές και τις προκλήσεις που
αντιμετωπίζουν οι τοπικές Αρχές κατά τη μετάβασή τους σε
πιο προορατικούς τρόπους σχεδιασμού, αντί της διαιώνισης
αντιδραστικών πρακτικών σε ένα χρηματοδοτικά ασταθές τοπίο 214
Ελένη Κατρίνη, Πούτζα Αγκαβάλ
Ο ρόλος της δημόσιας διοίκησης στη δημιουργία προϋποθέσεων
για κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων. Κίντα ντο Φέρο:
Eξευγενισμός καθοδηγούμενος από τη δημόσια διοίκηση 226
Τιάγκο Μότα Σαράιβα
Νέες μορφές συμμετοχής και ενεργοποίησης μέσω
διακυβέρνησης που συνδέεται με την κοινωνία
(Bottom-linked governance)* 230
Μαρκ Πραδέλ-Μίκελ
FemMap Project: Η προσπάθειά μας να φωτίσουμε τη
γυναικεία όψη μιας αθηναϊκής γειτονιάς 244
Δανάη Λιοδάκη
ΘΕΜΑΤΙΚΗ V
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ
ΑΛΛΑΓΗ 255
Ο συμμετοχικός σχεδιασμός και το περιβαλλοντικό ερώτημα:
Εισαγωγικό σημείωμα 256
Γιώργος Βελεγράκης
Συμμετοχή της κοινότητας στη διαχείριση κρίσεων και στις
διασώσεις: Μια τοπική προσαρμογή του ανθρώπινου
περιβάλλοντος στην κλιματική αλλαγή 262
Ζουλιά ντε Σαμπράν, Νίνα Πορέ, Φρεντερίκ Λαμί
Συμμετοχικό Μέλλον: Σχετικά με την αναγκαιότητα των
συμμετοχικών παιδαγωγικών πρακτικών της αρχιτεκτονικής
στο πλευρό των ευάλωτων κοινοτήτων 280
Μέριλ Σινέους
Η συμβολή του τεκμηριωμένου σχεδιασμού και της έρευνας
στον συμμετοχικό σχεδιασμό για τη δημιουργία πράσινων
υποδομών και NBS 290
Αγγελική Παρασκευοπούλου
Συγκριτική επισκόπηση των διαδικασιών συμμετοχής και
διαβούλευσης στα Περιφερειακά Σχέδια για την Προσαρμογή στην
Κλιματική Αλλαγή: Μία ευκαιρία συμμετοχικής διακυβέρνησης 300
Κανελλοπούλου Γεωργία, Μπόικος Ηλίας
Συμμετοχή και ισότητα στον ανθεκτικό σχεδιασμό 318
Νικόλ Λάμπρου
ΘΕΜΑΤΙΚΗ VΙ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ 335
eLEONAS: Αναπτύσσοντας ένα εννοιολογικό και μεθοδολογικό
πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού για αστικές περιοχές με ειδικές
προκλήσεις και δυνατότητες. Μια έρευνα υπό εξέλιξη 336
Σοφία Τσάδαρη, Γιάννης Παρασκευόπουλος, Ελένη Μουγιάκου
Rethink 100. Γιλ: Μια συμμετοχική εμπειρία σχεδιασμού
γειτονιάς στην Άγκυρα 356
Μπουρτζού Ατές, Μερβέ Μπασάκ, Ιλγκίν Κουρούμ, Μπουρτζού Ουσάλ,
Eλίφ Εντά Ουζουνογκιουλάρι, Γιουτσέλ Τζαν Σεβερτζάν
Η «προσωρινή χρήση» ως εργαλείο αστικής ανανέωσης:
Το παράδειγμα του «De Meubelfabriek» στη Γάνδη 376
Δημήτριος Γιαννέλος
Η πρόκληση της αστικής πύκνωσης στη Σουηδία: Τρεις μελέτες
περίπτωσης για την πρόσβαση σε ημερήσιο και ηλιακό φως στο
αστικό επίπεδο 392
Ευτυχία Σταματάκη
Η συμμετοχή ως μέθοδος και η διδασκαλία της 416
Νίκος Αναστασόπουλος