Η αλληλεγγύη ως έγκλημα
Η μετανάστευση καθώς και η υποστήριξη ανθρώπων σε κίνηση αντιμετωπίζεται ολοένα και περισσότερο ως εγκληματική πράξη στην Ευρώπη. Ελλείψει μιας αξιοπρεπούς και ανθρώπινης απάντησης για όσους αναζητούν προστασία στην Ευρώπη, η υποστήριξη που παρέχεται από τους υπέρμαχους ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά μήκος των χερσαίων διαδρομών ή στη θάλασσα καθίσταται απαραίτητη. Ωστόσο, υπάρχει μια ανησυχητική τάση ποινικοποίησης τόσο των ατόμων σε κίνηση όσο και των υπέρμαχων ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι οποίοι στέκονται με αλληλεγγύη δίπλα τους. Παρότι αυτό το φαινόμενο είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί πολιτικά σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, οι συνέπειες της ποινικοποίησης πρέπει να αντιμετωπιστούν σε ατομικό επίπεδο. Στην πραγματικότητα, η ποινικοποίηση μπορεί να έχει διάφορες μορφές και πολλούς διαφορετικούς σκοπούς, επομένως είναι σημαντικό οι ακτιβιστές και οι οργανώσεις να γνωρίζουν τις υπάρχουσες επιλογές δράσης και άμυνας. Αυτή η εργαλειοθήκη επιδιώκει να υποστηρίξει τους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παρουσιάζοντας μηχανισμούς και άλλες διεξόδους βοήθειας και αυτοάμυνας σε περίπτωση ποινικοποίησής τους.
Η έκδοση είναι διαθέσιμη επίσης στα αγγλικά και στα BCS (βοσνιακά-κροατικά-σερβικά).
Product details
Table of contents
Εισαγωγή 15
1. Γενικές συστάσεις 19
2. Τα Ηνωμένα Έθνη 25
2.1. Σχετικές διακηρύξεις και συμβάσεις 25
2.1.1. Η Διακήρυξη για τους Υπερασπιστές των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 26
2.1.2. Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα 27
2.1.3. Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα 28
2.1.4. Πρωτόκολλο του ΟΗΕ κατά της παράνομης διακίνησης μεταναστών διά ξηράς, θαλάσσης και αέρος 29
2.2. Μηχανισμοί 30
2.2.1. Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 30
2.2.1.1. Διαδικασία καταγγελίας ενώπιον του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 30
2.2.1.2. Καθολική περιοδική αξιολόγηση 33
2.2.2. Συνεργασία με όργανο που έχει συσταθεί βάσει των Συμβάσεων του ΟΗΕ 35
2.2.2.1. Ατομικές καταγγελίες σε όργανο που έχει συσταθεί βάσει των Συμβάσεων του ΟΗΕ 36
2.2.2.2. Διαδικασία υποβολής αναφορών στους θεματοφύλακες των Συμβάσεων 39
2.2.3. Ειδικές Διαδικασίες (ειδικός εισηγητής για των υπέρμαχων ανθρωπίνων δικαιωμάτων) 39
2.2.4. Αντίποινα για τη συνεργασία με τον ΟΗΕ στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων 43
3. Άλλοι διεθνείς οργανισμοί 45
3.1. ΟΑΣΕ 45
3.1.1. Γενική εισαγωγή 45
3.1.2. Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ 45
3.2. Συμβούλιο της Ευρώπης 46
3.2.1. Διακηρύξεις και συμβάσεις 46
3.2.1.1. Διακήρυξη για τους υπέρμαχους ανθρωπίνων δικαιωμάτων 46
3.2.1.2. Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 47
3.2.2. Μηχανισμοί 48
3.2.2.1. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 49
3.2.2.2. Ο/Η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 53
3.2.2.3. Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης και η Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης 55
3.2.2.4. Η Διάσκεψη των ΔΜΚΟ 57
3.3. Δικηγορικοί σύλλογοι 59
3.4. Πρεσβείες 60
4. Ευρωπαϊκή Ένωση 61
4.1. Νομοθεσία 61
4.1.1. Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ 62
4.1.2. Η δέσμη μέτρων για τους διακινητές 63
4.1.3. Η προτεινόμενη οδηγία για την προστασία των υπέρμαχων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις SLAPP 65
4.1.4. Κανονισμός της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων 67
4.2. Μηχανισμοί 69
4.2.1. Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 69
4.2.2. Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής 71
4.2.3. Προστασία της ΕΕ για τους υπέρμαχους ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκτός ΕΕ 73
4.2.4. ProtectDefenders.eu 77
4.2.5. Έκθεση της Επιτροπής της ΕΕ για το κράτος δικαίου 78
4.2.6. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 82
5. Κροατία 84
5.1. Νομοθεσία 84
5.1.1. Σύνταγμα 85
5.1.2. Νόμος περί αλλοδαπών: απαγόρευση παροχής βοήθειας σε υπήκοο τρίτης χώρας για παράνομη διέλευση, διαμετακόμιση και παραμονή (άρθρο 53) 86
5.2. Μηχανισμοί 87
5.2.1. Διαμεσολαβητής 87
5.2.2. Κατάθεση αγωγής/έφεσης ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου 89
5.2.3. Αίτηση ελέγχου συνταγματικότητας 90
5.2.4. Εθνική υποστηρικτική ΟΚΠ — CPS 91
5.3. Προστασία σε σχέση με ειδικές μορφές ποινικοποίησης 92
5.3.1. Αστυνομικά και διοικητικά παραπτώματα 92
5.3.1.1. Δικονομικά δικαιώματα και νομοθεσία σχετικά με την αστυνομία 92
5.3.1.2. Τρόπος αντιμετώπισης της ανάρμοστης συμπεριφοράς της αστυνομίας 95
5.3.2. Ανάρμοστη συμπεριφορά των μυστικών υπηρεσιών 97
5.3.2.1. Νομοθεσία για την ασφάλεια και τις πληροφορίες 97
5.3.2.2. Συμβούλιο για την πολιτική εποπτεία των υπηρεσιών ασφαλείας και πληροφοριών 98
5.3.2.3. Δικαίωμα στην πληροφόρηση 100
5.3.3. Ποινικοποίηση που συνδέεται με παραβιάσεις των δικαιωμάτων προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα 100
5.3.3.1. Κανονισμός για την προστασία των δεδομένων 100
5.3.3.2. Κροατικός Οργανισμός Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (καταγγελία) 101
6. Ελλάδα 103
6.1. Νομοθεσία 103
6.1.1. Σύνταγμα 103
6.1.2. Νόμοι κατά της παράνομης διακίνησης ανθρώπων 104
6.1.3. Αλλαγές στον Ελληνικό Ποινικό Κώδικα 106
6.1.4. Νομοθεσία για την προστασία δεδομένων 107
6.2. Μηχανισμοί 108
6.2.1. Ο Συνήγορος του Πολίτη 108
6.2.2. Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου 110
6.2.3. Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας 111
6.2.4. Κατάθεση αγωγής/έφεσης ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου 112
6.3. Προστασία σε σχέση με ειδικές μορφές ποινικοποίησης 113
6.3.1. Παραβίαση των δικαιωμάτων προστασίας δεδομένων 114
6.3.1.1. Η Ελληνική Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και οι νόμοι περί προστασίας δεδομένων και ιδιωτικότητας στην Ελλάδα 114
6.3.2. Ανάρμοστη συμπεριφορά της αστυνομίας και των διοικητικών αρχών 117
6.3.2.1. Δικονομικά δικαιώματα και σχετική νομοθεσία 117
6.3.2.2. Σε ποιον μπορεί να απευθυνθεί κάποιος σε περίπτωση ανάρμοστης συμπεριφοράς; 121
7. Συμπέρασμα 123
8. Παράρτημα 124
8.1. Οδηγίες σχετικά με τις καταγγελίες στον Συνήγορο του Πολίτη 124