Η πράσινη πολιτική πρόταση στην Ελλάδα: «άγνωστη, μονοθεματική, με τοπικό ενδιαφέρον»

Κάποιες από τις κύριες διαπιστώσεις που προέκυψαν από την έρευνα, σύμφωνα με την ανάλυση της Kapa Research, είναι ότι ο πράσινος πολιτικός χώρος έχει ταυτιστεί κυρίως ή αποκλειστικά με την οικολογία και με τα περιβαλλοντικά θέματα, ενώ οι προτάσεις του για τα οικονομικά, τα κοινωνικά και τα πολιτικά ζητήματα παραμένουν άγνωστες στους πολίτες. Προνομιακό πεδίο για τους Πράσινους θεωρείται η τοπική αυτοδιοίκηση, ενώ η επιλογή ενός πράσινου κόμματος σε εθνικές εκλογές θεωρείται ψήφος διαμαρτυρίας. Τέλος, ο χώρος μάλλον χρειάζεται οριοθέτηση σε σχέση με τα άλλα κόμματα της Αριστεράς και Κεντροαριστεράς, ενώ απαιτείται μια ηγετική μορφή ώστε να μπορέσει να υπάρξει σε ένα κομματικό σύστημα όπου τα πρόσωπα παίζουν κυρίαρχο ρόλο. Τα ευρήματα της έρευνας, σύμφωνα πάντοτε με την ανάγνωση της Kapa Research, είναι πιο αναλυτικά τα εξής:

Βασικά συμπεράσματα ποιοτικής έρευνας

• Το μεγαλύτερο πρόβλημα σε εθνικό επίπεδο είναι η οικονομία και σε τοπικό επίπεδο όλα εκείνα τα στοιχεία που συνδέονται με την καθημερινότητα του πολίτη.
• Οι σχέσεις των πολιτών με τους πολιτικούς εκπροσώπους τους διέπονται είτε από πραγματισμό σε «ξεθωριασμένο» ιδεολογικό φόντο είτε από διάχυτη απογοήτευση, αποστασιοποίηση και καχυποψία.
• Το περιβάλλον δεν προκύπτει αυθόρμητα ως πρόβλημα στη συζήτηση και η ίδια η κλιματική αλλαγή είτε είναι ακόμη μη ορατή είτε αντιμετωπίζεται με κάποιον σκεπτικισμό.
• Η πράσινη ιδεολογία θεωρείται ιδεολογία-ομπρέλα, στοιχεία της οποίας ανιχνεύονται σε όλα τα κόμματα. Θεωρείται όμως πως τα κόμματα την αντιμετωπίζουν επιφανειακά, χωρίς γνώση και εμβάθυνση, ή ευκαιριακά, με σκοπό την ψηφοθηρία.
• Κανένα πράσινο/οικολογικό κόμμα δεν κατάφερε να δημιουργήσει μέχρι στιγμής έναν διακριτό χώρο στο ελληνικό πολιτικό φάσμα με οριοθετημένη ιδεολογία, αξιόλογα πρόσωπα και δυνατά σύμβολα. Η ψήφος σε οικολογικό/πράσινο κόμμα ήταν σχεδόν πάντα μια ψήφος διαμαρτυρίας.
• Η κατάσταση αυτή για τα οικολογικά/πράσινα κόμματα στην Ελλάδα μπορεί να αλλάξει υπό τις εξής προϋποθέσεις:

α. Την εγκατάλειψη του μονοθεματικού οικολογικού χαρακτήρα και τη διατύπωση προτάσεων που απευθύνονται σε πολλές, διαφορετικές και συχνά ανταγωνιστικές ομάδες της ελληνικής κοινωνίας.

β. Την πολιτική εκπροσώπηση της νέας γενιάς που δεν έχει παραδοσιακούς δεσμούς με το δικομματικό πολιτικό σύστημα, είναι πιο ευαισθητοποιημένη στα ζητήματα του περιβάλλοντος και έχει μια διεθνική αντίληψη της πραγματικότητας.

γ. Την υιοθέτηση ενός νέου αρχηγικού προτύπου που θα βασίζεται στις γνώσεις και την προηγούμενη ατομική πραγμάτωση του αρχηγού.

Βασικά συμπεράσματα ποσοτικής έρευνας

• Το περιβάλλον συγκεντρώνει ποσοστά ενδιαφέροντος άνω του 80% και ανήκει στις υψηλές αξίες της πολιτικής, ωστόσο αδυνατεί να εκφραστεί με μια αντίστοιχης σημασίας πολιτική πρόταση. Η πράσινη πρόταση θεωρείται ελλιπής, μια υπόθεση ακτιβιστών, μη ρεαλιστική, η οποία μπορεί να είναι ακριβή ή και ελιτίστικη.

• Σχεδόν οι 7 στους 10 ερωτώμενους αγνοούν τις θέσεις των Πράσινων σε Ελλάδα και Ευρώπη.
• Οι θέσεις των Πράσινων εκτιμάται ότι καλύπτουν τα αμιγώς περιβαλλοντικά ζητήματα και μόνο δευτερευόντως τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, τα κοινωνικά θέματα ή τα θέματα λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος και των θεσμών του. Όσο για την οικονομία –το σημαντικότερο πρόβλημα της χώρας για όλους τους συμμετέχοντες στην έρευνα– φαίνεται να βρίσκεται εκτός πράσινης ατζέντας.

• Η πράσινη πολιτική πρόταση θεωρείται πως αφορά τη θεματολογία της τοπικής αυτοδιοίκησης και όχι του κεντρικού κράτους. Γι’ αυτόν τον λόγο η πλειονότητα θα μπορούσε να ψηφίσει ένα πράσινο κόμμα σε δημοτικές εκλογές, λιγότερο σε ευρωεκλογές και ακόμη λιγότερο σε εθνικές εκλογές.
• Η άνοδος των Πράσινων στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια εκτιμάται πως δύσκολα θα αγγίξει τον αντίστοιχο ελληνικό χώρο.
• Η πράσινη ψήφος θεωρείται ακόμη ψήφος διαμαρτυρίας, με ευκαιριακούς ψηφοφόρους, απογοητευμένους από τα κόμματα εξουσίας.
• Όσοι ενδιαφέρονται για τον πολιτικό χώρο της Οικολογίας είναι αρκετοί (περισσότεροι από τους 4 στους 10), εντοπίζονται σε ολόκληρη την επικράτεια, ανήκουν σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και σε όλες τις οικονομικές και κοινωνικές τάξεις, όχι όμως και σε όλες τις ιδεολογικές τάσεις, καθώς η οικολογία φαίνεται πως ανήκει περισσότερο στην ελληνική Αριστερά/Κεντροαριστερά.

• Θεωρείται απαραίτητη η οριοθέτηση του πράσινου σε σχέση με όμορους πολιτικούς χώρους.
• Εκφράζεται η ανάγκη για μια ηγετική μορφή και διατυπώνεται η άποψη ότι ένα σύγχρονο ελληνικό οικολογικό κόμμα θα πρέπει να αναζητήσει την αρχηγία όχι σε πολυσυλλεκτικά σχήματα ή σχήματα δυαρχίας, αλλά σε κάποιο πρόσωπο με γνώσεις και αποδεδειγμένη πορεία στον χώρο της οικολογίας, με αξιοπιστία και εκτός πολιτικού «κατεστημένου» όπως και πρόθυμο να εκτεθεί στα ΜΜΕ.

Στο τέλος του κειμένου μπορείτε να βρείτε την αναλυτική έκθεση αποτελεσμάτων τόσο της ποιοτικής όσο και της ποσοτικής έρευνας.