Οι εκπομπές ρύπων από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής αλλά και η εξόρυξη και μεταφορά λιγνίτη από τα ορυχεία στις μονάδες δημιουργούν σημαντικά προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην ευρύτερη περιοχή, με σημαντικότερο εκείνο από τις συγκεντρώσεις αιωρούμενων μικροσωματιδίων ΡΜ10. Σύμφωνα με το Κέντρο Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, το 2010 σε 9 από τους 15 σταθμούς μέτρησης στους Νομούς Κοζάνης και Φλώρινας παρατηρήθηκε ποσοστό υπερβάσεων σε σχέση με τα ευρωπαϊκά όρια μεγαλύτερο του 20%.
Σε ό,τι αφορά στη δημόσια υγεία, είναι εντυπωσιακό πως παρόλο που λιγνιτικές μονάδες και λιγνιτωρυχεία λειτουργούν πάνω από 60 χρόνια, δεν έχει εκπονηθεί κάποια επιδημιολογική μελέτη για τις επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων των λιγνιτικών περιοχών. Σύμφωνα πάντως με έρευνα του πανεπιστημιακού νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης σε 3 χωριά της Κοζάνης, οι θάνατοι από θρομβοεμβολικά επεισόδια την περίοδο 1992-2007 αυξήθηκαν κατά 43%-55%. αντίστοιχα. Μελέτη του Μποδοσάκειου Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας διαπίστωσε πως το ποσοστό των αλλεργικών ρινίτιδων στην Πτολεμαΐδα είναι τριπλάσιο από τον πανελλαδικό μέσο όρο. Επίσης, ανάλυση των δεδομένων και των μεθοδολογιών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος από το ελληνικό γραφείο της Greenpeace εκτιμά πως η ατμοσφαιρική ρύπανση από τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων στη Δυτική Μακεδονία ευθύνεται για 461 πρόωρους θανάτους το 2009.
Κύρια πηγή: Έκθεση Πτολεμαΐδα-5 και Μελίτη-2, WWF-Ελλάς, 2013