Ο Κόμβος Social Hub είναι ένα νεοσύστατο εγχείρημα στην Καρδίτσα, με στόχο να υποστηρίξει τη δημιουργία και λειτουργία εγχειρημάτων που φύονται στο ευρύτερο συνεργατικό οικοσύστημα. Συστήνεται άλλωστε ως «κόμβος συνεργασίας» που, πέραν των υποστηρικτικών υπηρεσιών που παρέχει, δίνει έμφαση στην ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των εγχειρημάτων που εξυπηρετεί και υποστηρίζει, δηλαδή σε μια οριζόντια συνδετική δράση. Ο Γιώργος Μπέλλης, μέλος της ομάδας του Κόμβου, δίνει περισσότερες και πιο αναλυτικές πληροφορίες για τη δράση, αλλά και γενικότερα για το συνεργατικό οικοσύστημα στην περιοχή της Καρδίτσας.
Τι είναι και τι κάνει ο Κόμβος Social Hub;
Ο Κόμβος Social Hub είναι ένας σύμβουλος επιχειρήσεων, εξειδικευμένος σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, σε κοινωνικές, πολιτιστικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις και συλλογικότητες. Δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει αυτές τις οργανώσεις στην περιοχή της Καρδίτσας.
Έχουν περάσει πάνω από δύο χρόνια από τότε που ξεκινήσαμε αυτή τη δράση μας – αρχικά και για πολύ καιρό ως ομάδα εθελοντών. Είμαστε περήφανοι για τις συνεργασίες που έχουμε κάνει ήδη με σημαντικούς φορείς της περιοχής. Ακούμε πολύ καλά λόγια. Κάνοντας έναν απολογισμό μέχρι στιγμής, βλέπουμε ότι το εγχείρημά μας μάλλον θα πάει καλά. Διαφαίνεται ότι αυτό που κάνουμε είναι χρήσιμο.
Δηλαδή;
Καλύπτουμε ανάγκες που μέχρι στιγμής δεν καλύπτονταν. Πολλοί φορείς δεν έχουν ευελιξία στις δράσεις τους, δεν ξέρουν τι πρέπει να κάνουν ώστε να οργανώσουν καινούργια πράγματα, δεν λειτουργούν με καινοτόμο τρόπο και αρκούνται σε όσα διοργάνωναν με τον τρόπο που τα διοργάνωναν, τον ίδιο ξανά και ξανά. Εδώ ακριβώς ερχόμαστε εμείς. Βοηθάμε τους φορείς να σχεδιάσουν και να οργανώσουν καινούργια πράγματα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταδικάζουμε το παλιό.
Επομένως, μπορούμε να πούμε ότι αναδύεται ένα οικοσύστημα, ή ακόμα καλύτερα μια συνεκτική λογική στο οικοσύστημα;
Αυτή τη στιγμή στην περιοχή της Καρδίτσας υπάρχει οικοσύστημα. Δεν είναι όμως ένα συνειδητοποιημένο οικοσύστημα, θα έλεγα. Υπάρχουν φορείς που συνεργάζονται μεταξύ τους κατά μικρές ομάδες. Βλέπουμε επίσης πολιτιστικούς φορείς, για παράδειγμα, που λειτουργούν ξέχωρα από τους κοινωνικούς φορείς ή από τις περιβαλλοντικές συλλογικότητες. Την ίδια ώρα, βέβαια, όλοι αυτοί έχουν ακριβώς τις ίδιες ανάγκες σε επίπεδο οργάνωσης και χρηματοδότησης. Δεν συνειδητοποιούν όμως ότι υπάρχουν όντως κοινές ανάγκες.
Οπότε, ναι, θα πω ότι υπάρχει ένα οικοσύστημα συνεργαζόμενων φορέων, αλλά δεν είναι τόσο συνειδητοποιημένο όσον αφορά τον σχεδιασμό κοινών υπηρεσιών και την υλοποίηση κοινών δράσεων.
Τι επιζητά το συνεταιριστικό επιχειρείν στην περιοχή; Σε ποιους τομείς δραστηριοποιείται περισσότερο;
Αυτό που βλέπουμε είναι ότι ο κόσμος έχει μια ανάγκη να δημιουργήσει. Αλλά δεν είναι εύκολο στην πράξη. Για να κάνεις οτιδήποτε, πρέπει να είσαι λίγο απ’ όλα: να είσαι λογιστής, δικηγόρος, οικονομολόγος. Να ξέρεις πολλά πράγματα, επειδή η γραφειοκρατία είναι περίπλοκη. Είναι πολύπλοκες οι απαιτήσεις για να γίνει κάτι οργανωμένο. Συχνά τα πράγματα δεν προχωρούν λόγω ακριβώς αυτών των απαιτήσεων. Την ίδια ώρα, πράγματα που οργανώθηκαν πριν από 40, 50 ή 60 χρόνια συνεχίζουν να υπάρχουν και δεν αλλάζουν καθόλου, καθώς για οποιαδήποτε μεταβολή απαιτείται μια πολύ μεγάλη προσπάθεια και σε οργανωτικό επίπεδο.
Προς το παρόν, ο κόσμος έχει ανάγκες σε επίπεδο πολιτισμού και αθλητισμού, τις οποίες προσπαθεί να καλύψει μέσα από ό,τι υφίσταται. Εμείς έχουμε την εκτίμηση ότι η υφιστάμενη κατάσταση δεν καλύπτει πλήρως τη δημιουργική ενέργεια της σημερινής κοινωνίας. Εκτιμούμε επίσης ότι σε επίπεδο αγροτικής παραγωγής-μεταποίησης δεν υπάρχει συνεργατισμός. Γενικότερα, είναι ελάχιστα τα εγχειρήματα που θα λειτουργούν συνεργατικά ή που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν συνεργατικά.
Πιστεύετε ότι υπάρχει πλέον μια κατανόηση ή γνώση του τρόπου λειτουργίας ενός συνεταιριστικού εγχειρήματος; Από το τραπεζικό σύστημα, από έναν δημόσιο φορέα, από τους λογιστές;
Είμαστε πολύ μακριά από κάτι τέτοιο. Ας δούμε, για παράδειγμα, το λογιστικό κομμάτι. Το 95% των φορέων και των οργανώσεων που συναντάμε θέλουν να αλλάξουν λογιστή. Κι αυτό όχι επειδή ο συγκεκριμένος λογιστής δεν είναι καλός, αλλά επειδή δεν υπάρχει τεχνογνωσία για τα συνεταιριστικά εγχειρήματα. Εμείς ως Κόμβος Social Hub προωθούμε, προς το παρόν, υπηρεσίες μόνο για αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες. Σκεφτείτε πόσο δρόμο έχουμε ακόμη, γιατί σε αυτές τις υπηρεσίες θα πρέπει να εντάξουμε συλλόγους, ΚοινΣΕπ, συνεταιρισμούς εργαζομένων. Είναι πολλές οι νομικές μορφές και διαφορετικό το πλαίσιο. Ένας αγροτικός συνεταιρισμός και ένας αστικός συνεταιρισμός λειτουργούν διαφορετικά σε λογιστικό επίπεδο. Αν το λογιστικό κομμάτι είναι το 10% της όλης προσπάθειας, η απόσταση που πρέπει να διανυθεί είναι μεγάλη. Φανταστείτε ότι πρέπει να γίνουν πράγματα στο οργανωτικό και το διοικητικό επίπεδο, στις χρηματοδοτήσεις, στην εκπαίδευση.
Εκτός από εσάς, υπάρχει η προοπτική της οριζόντιας διασύνδεσης; Υπάρχουν φορείς που στηρίζουν, που βλέπουν κάποιο μέλλον σ’ αυτή την ιστορία;
Αυτό ακριβώς εννοούμε σε σχέση με το μη συνειδητοποιημένο οικοσύστημα. Δηλαδή, αυτή η οριζόντια διασύνδεση, όπως χαρακτηριστικά είπατε, πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει. Δεν είμαστε ακόμη κοντά στο να υπάρχουν κοινές υπηρεσίες. Υπάρχουν δε περιπτώσεις που μας αντιμετωπίζουν ανταγωνιστικά, παρότι εμείς στηρίζουμε τους φορείς δωρεάν. Είναι δύσκολο να συνειδητοποιηθεί ότι υπάρχει πραγματική ανάγκη για μια διασύνδεση και για την ανάπτυξη κοινών υπηρεσιών, ότι όλοι χρειάζονται τα ίδια πράγματα. Πιστεύουμε ότι χρειάζεται πολλή προσπάθεια ακόμη ώστε να φτάσουμε στο σημείο να μιλήσουμε για ένα συνειδητοποιημένο οικοσύστημα.