Καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης γίνονται όλο και πιο έντονες στην Ελλάδα, σοβαρές ανησυχίες εγείρονται σχετικά με τις επιπτώσεις του χάσματος πόλης-υπαίθρου της χώρας και της κλιματικής κρίσης στις τοπικές κοινότητες που βασίζονται στα οικοσυστήματα για την επιβίωσή τους.
Η υπερσυγκέντρωση πληθυσμού, εξουσίας, πόρων και ευκαιριών στα μεγάλα αστικά κέντρα είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της Ελλάδας, το οποίο δημιουργεί ένα εμφανές και πολυεπίπεδο χάσμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου. Η μακροχρόνια οικονομική κρίση και το δημογραφικό πρόβλημα θέτουν τη βιωσιμότητα και τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής υπαίθρου σε κίνδυνο. Σε αυτό το δεδομένο έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια με ορόσημο τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Εύβοια οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που κάθε χρόνο γίνονται όλο και πιο ευδιάκριτες και πιο έντονες.
Οι καταστροφές που προκαλούνται επηρεάζουν όχι μόνο τη σταθερότητα του φυσικού περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων αλλά και ένα κεντρικό πόρο για τις τοπικές κοινωνίες που είναι συνδεδεμένος με την ίδια την επιβίωση μεγάλου μέρους των τοπικών πληθυσμών. Τι θα συμβεί με όσες και όσους άμεσα ή έμμεσα συνδέονται με τις καλλιέργειες που καταστρέφονται χωρίς ορατή εναλλακτική στο άμεσο μέλλον όπως για παράδειγμα με τους μελισσοκόμους, τους ρητινοπαραγωγούς και τους κτηνοτρόφους στη Β. Εύβοια που έχουν γίνει νομάδες; Τι θα συμβεί με τις νεότερες γενιές που ωθούνται και αυτές σε αναζήτηση εναλλακτικών στα αστικά κέντρα;
Χάσμα πόλης-ύπαιθρου και κλιματική κρίση δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα για μία μεσογειακή χώρα όπως η Ελλάδα που θα πλήττεται εντονότερα σε βάθος χρόνου από φυσικές καταστροφές. Η ελληνική πολιτεία σε όλα τα επίπεδα (τοπική αυτοδιοίκηση και κεντρική κυβέρνηση) μοιάζει εντελώς απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει στρατηγικά τη νέα πραγματικότητα. Και δε θα μπορούσε να είναι και διαφορετικά όταν ο τρόπος λειτουργίας της για δεκαετίες που διεύρυνε το χάσμα ανάμεσα στα μεγάλα αστικά κέντρα και την ύπαιθρο δε δημιούργησε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την αποτελεσματική πρόληψη, αντιμετώπιση και εν τέλει την αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων συνεπειών των φυσικών καταστροφών.
* Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα ελληνικά στην εφημερίδα "Μακεδονία" (Κυριακή 27 Αυγούστου 2023)