Νεότερα δεδομένα για τους SMR στην τσεχική αγορά

1. Εισαγωγή

Στον έναν χρόνο που έχει περάσει από τη δημοσίευση της έκθεσής μας σχετικά με τις προοπτικές των Μικρών Αρθρωτών Αντιδραστήρων (Small Modular Reactors – SMR), σημειώθηκαν αρκετές σημαντικές εξελίξεις τόσο ως προς τις αγορές που θα είναι καθοριστικές για την εμπορική τους εφαρμογή –ΗΠΑ, Καναδάς και Ηνωμένο Βασίλειο– όσο και ως προς τις τεχνολογίες που φαίνονται πιο κοντά στην υλοποίηση. Η ČEZ[1] εξέταζε επτά σχέδια SMR, όλα μικρότερες εκδοχές των δύο κυρίαρχων υπαρχουσών τεχνολογιών, των Αντιδραστήρων Πίεσης Ύδατος (Pressurised Water Reactors – PWR) και των Αντιδραστήρων Ζέσεως Ύδατος (Boiling Water Reactors – BWR). Έκτοτε, ωστόσο, έχει εστιάσει αρχικά σε τέσσερα σχέδια που προορίζονται για την τοποθεσία του Temelin και έπειτα στο σχέδιο της Rolls-Royce, ενώ αναφέρεται ότι υπάρχουν και άλλες τεχνολογίες υπό εξέταση για μελλοντικά έργα. Οι ανακοινώσεις σχετικά με συμφωνίες συνεργασίας και πιθανές παραγγελίες τους –για παράδειγμα, μεταξύ εθνικών κυβερνήσεων, ρυθμιστικών αρχών, προμηθευτών και δυνητικών πελατών– είναι συχνές. Ωστόσο, οι συμφωνίες και οι παραγγελίες αυτές έχουν μικρή ουσιαστική σημασία, καθώς απαιτούν ελάχιστη δέσμευση πόρων και φαίνεται να σχετίζονται περισσότερο με δημόσιες σχέσεις, παρά με την πραγματική πρόοδο προς την εμπορική αξιοποίηση των τεχνολογιών αυτών.

Differences between Pressurized Water Reactor (PWR) and Boiling Water Reactor (BWR). - Academic Gain Tutorials

Watch on YouTube

Αυτό το εξωτερικό περιεχόμενο απαιτεί τη συγκατάθεσή σας. Λάβετε υπόψη την πολιτική απορρήτου μας.

Εκπαιδευτικό βίντεο του Academic Gain Tutorials που επεξηγεί τις διαφορές ανάμεσα στις δύο κυρίαρχες τεχνολογίες πυρηνικών αντιδραστήρων.

Για μία από τις SMR τεχνολογίες που είχε εστιάσει η ČEZ, το σχέδιο Nuward της εταιρείας Framatome, οι ρυθμιστικές αρχές πυρηνικής ασφάλειας της Τσεχίας, της Φινλανδίας και της Γαλλίας είχαν ανακοινώσει, ήδη από το 2022, μια κοινή ρυθμιστική αξιολόγηση.[2] Η εταιρεία EDF είχε υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με τη ČEZ για την ανάπτυξη του σχεδίου Nuward. Ωστόσο, το 2024, οι EDF και Framatome εγκατέλειψαν το συγκεκριμένο σχέδιο (βλ. παρακάτω)· άρα, αν τα μνημόνια και οι συμφωνίες συνεργασίας που υπέγραψαν ήταν ουσιώδη, τότε το έργο που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιό τους πήγε χαμένο.

Οι προμηθευτές της SMR τεχνολογίας συχνά υπόσχονται τη δημιουργία τοπικών εργοστασίων και σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας στις αγορές που στοχεύουν. Ωστόσο, η κατασκευή εργοστασίων στις αγορές-χώρες εξαγωγής έρχεται σε αντίφαση με τον βασικό ισχυρισμό των υποστηρικτών αυτής της τεχνολογίας, σύμφωνα με τον οποίο η κατασκευή των εξαρτημάτων της σε γραμμές μαζικής παραγωγής θα μειώσει το κόστος εφαρμογής της.

Τα επτά υποψήφια σχέδια που εξέταζε η ČEZ ήταν τα εξής:

• Rolls Royce SMR. 477MW, τύπου PWR (Αντιδραστήρας Πίεσης Ύδατος).
• GE-Hitachi BWRX-300. 300MW, τύπου BWR (Αντιδραστήρας Ζέσεως Ύδατος).
• Holtec SMR300. 300MW, τύπου PWR.
• Westinghouse AP300. 300MW, τύπου PWR.
• NuScale VOYGR. 77MW, τύπου PWR.
• KAERI SMART. 100MW, τύπου PWR.
• Framatome Nuward. Δύο αντιδραστήρες τύπου PWR, ισχύος 160 MW ο καθένας.

Η παραπάνω λίστα είχε μειωθεί σε σχέση με τα έντεκα σχέδια στα οποία εστίαζε η ČEZ το 2019. Τρία από τα σχέδια που δεν προχώρησαν ήταν τα εξής: ένα κινέζικο (ACP100), ένα ρωσικό (RITM200) και ένα αργεντίνικο (CAREM).[3] Το σχέδιο της εταιρείας Westinghouse δεν υπήρχε τότε, επομένως δύο από τα έντεκα αρχικά σχέδια παραμένουν άγνωστα.

Το σχέδιο Nuward εγκαταλείφθηκε από τη Framatome τον Ιούλιο του 2024. Η εταιρεία δήλωσε:[4] «Για να ανταποκριθούν έγκαιρα και με ανταγωνιστικό τρόπο στις ανάγκες της αγοράς, οι EDF και Nuward μετατοπίζουν τη στρατηγική τους για τα προϊόντα SMR προς την ανάπτυξη ενός σχεδιασμού, βασισμένου αποκλειστικά σε δοκιμασμένα τεχνολογικά στοιχεία». Με λίγα λόγια, η Framatome εκκινεί τον σχεδιασμό της από την αρχή. Οποιοδήποτε νέο σχέδιο προκύψει θα καθυστερήσει σημαντικά, ξεπερνώντας το χρονικό πλαίσιο που αφορά την Τσεχία. Το σχέδιο KAERI SMART φαίνεται να συγκεντρώνει ελάχιστο ενδιαφέρον από πιθανούς πελάτες, ενώ δεν αποσπά κανένα ενδιαφέρον από την Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική, επομένως δεν εξετάζεται περαιτέρω. Όσο για το σχέδιο NuScale, το μέλλον του θεωρείται αβέβαιο μετά την κατάρρευση, τον Δεκέμβριο του 2023, του σημαντικότερου υποψήφιου έργου του στις ΗΠΑ, του UAMPS project.

Τον Μάρτιο (του 2024), η ČEZ ανακοίνωσε ότι είχε περιορίσει το ενδιαφέρον της σε τέσσερα σχέδια, χωρίς όμως να διευκρινίσει ποια ακριβώς ήταν αυτά.[5] Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, τα τρία από τα υπό εξέταση σχέδια ήταν των Rolls-Royce, GE-Hitachi και Westinghouse. Δεδομένης της εγκατάλειψης του σχεδίου Nuward, της κατάρρευσης του μοναδικού πιθανού έργου του NuScale και της έλλειψης ενδιαφέροντος για το σχέδιο KAERI, εάν πράγματι υπάρχει ένα τέταρτο σχέδιο που εξακολουθεί να εξετάζεται, είναι πολύ πιθανό να πρόκειται για αυτό της Holtec.[6]

2. Αγορές στρατηγικής σημασίας

2.1. ΗΠΑ

Στις ΗΠΑ, η σημαντικότερη εξέλιξη ήταν η ακύρωση, τον Δεκέμβριο του 2023, του έργου UAMPS, που προέβλεπε την εγκατάσταση έξι αντιδραστήρων NuScale VOYGR. Το μοναδικό έργο στις ΗΠΑ που εξακολουθεί να παρουσιάζει οποιαδήποτε πρόοδο είναι αυτό της Αρχής της Κοιλάδας του Τενεσί (Tennessee Valley Authority) για την κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων BWRX-300 στην τοποθεσία Clinch River. Ωστόσο, καθώς η Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικής Ενέργειας (Nuclear Regulatory Commission – NRC) δεν έχει ακόμη ξεκινήσει την αξιολόγηση του συγκεκριμένου σχεδίου, διαδικασία που συνήθως διαρκεί πάνω από τέσσερα χρόνια, η υπογραφή οριστικής παραγγελίας φαίνεται, στην καλύτερη περίπτωση, αρκετά μακρινή.

Το μοντέλο των 50 MW του σχεδίου NuScale ολοκλήρωσε την αξιολόγησή του από την Επιτροπή τον Ιανουάριο του 2023, έπειτα από διαδικασία πέντε ετών. Ωστόσο, το συγκεκριμένο είχε ήδη αντικατασταθεί από μοντέλα υψηλότερης ισχύος· αρχικά, 60 MW και, το 2020, 77 MW. Δεδομένου ότι το μοντέλο των 50 MW δεν προσφερόταν πλέον στην αγορά, δεν υπήρχε λόγος η Επιτροπή να επιλύσει όλα τα εκκρεμή ζητήματα· έτσι, θέματα, όπως εκείνο του ατμοπαραγωγού, παρέμειναν ανεπίλυτα.[7] Η επιθεώρηση του μοντέλου των 77 MW ξεκίνησε το 2023, αλλά, λόγω της πάνω από 50% υψηλότερης πυκνότητας ισχύος και των ανεπίλυτων σχεδιαστικών ζητημάτων, η διαδικασία αναμένεται να είναι ιδιαιτέρως χρονοβόρα και δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί πριν από το 2026.

2.2. Καναδάς

Αν και ο Καναδάς μπορεί να θεωρηθεί η χώρα που έχει κινηθεί πιο αποφασιστικά στην προώθηση των SMR, τον τελευταίο χρόνο δεν έχει σημειώσει καμιά ουσιαστική πρόοδο όσον αφορά τα μοντέλα υψηλότερης ισχύος PWR και BWR που εξετάζονται στην Τσεχία. Τα κυριότερα έργα που σχετίζονται με την Τσεχία είναι: α. τα πλάνα της Ontario Power Group (που ανήκει στην κυβέρνηση του Οντάριο) για την κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων BWRX-300 στην τοποθεσία Darlington και β. της Bruce Power Group για την κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων του ίδιου τύπου στην τοποθεσία Bruce. Ο συγκεκριμένος τύπος [BWRX-300] έχει ολοκληρώσει μόνο τα δύο από τα τρία στάδια της Αξιολόγησης Σχεδίου Προμηθευτή (Vendor Design Review – VDR) της Καναδικής Επιτροπής Πυρηνικής Ασφάλειας (Canadian Nuclear Safety Commission – CNSC). Η διαδικασία αυτή αποσκοπεί στο να «διαπιστωθεί κατά πόσο η εταιρεία GE-Hitachi κατανοεί τις κανονιστικές απαιτήσεις της Επιτροπής και σε ποιον βαθμό ο σχεδιασμός του αντιδραστήρα [BWRX-300] ανταποκρίνεται σε αυτές».[8] Σε καμία περίπτωση, ωστόσο, δεν δεσμεύει την Επιτροπή να εκδώσει θετική γνωμοδότηση σχετικά με την αδειοδότηση του σχεδίου· επομένως, όπως και στην περίπτωση του έργου της Tennessee Valley Authority, η υπογραφή οριστικής παραγγελίας είναι ακόμη αρκετά μακρινή.

2.3. Ηνωμένο Βασίλειο

Η πιο σταθερή πρόοδος έχει σημειωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τον Μάρτιο του 2022, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα διεξαγάγει διαγωνισμό για να εντοπίσει τα καλύτερα σχέδια SMR (ένας παρόμοιος διαγωνισμός είχε ανακοινωθεί το 2015, αλλά δεν ολοκληρώθηκε)· βέβαια, φαίνεται ότι υπήρξε περιορισμένη πρόοδος μέχρι το 2023, οπότε και δημοσιεύτηκε η πρόσκληση υποβολής προσφορών από πιθανούς προμηθευτές.[9] Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανέρχονταν σε 20 δις λίρες (23 δις ευρώ) με στόχο να δαπανηθεί ως το 2038. Τον Μάρτιο του 2022, ανακοινώθηκε επίσης η δημιουργία ενός νέου δημόσιου φορέα, της Great British Nuclear (GBN), με αποστολή «να υποστηρίζει τα έργα σε κάθε στάδιο της διαδικασίας ανάπτυξης και να δημιουργεί μια σταθερή ροή νέων κατασκευών».[10] Το πρώτο της έργο ήταν η διεξαγωγή του παραπάνω διαγωνισμού.

Παρά το γεγονός ότι η ίδρυση της GBN είχε ανακοινωθεί από τον Απρίλιο του 2022, αυτή πραγματοποιήθηκε επίσημα μόλις τον Ιανουάριο του 2024. Ο φορέας αυτός δεν διαθέτει έδρα, φαίνεται να μην έχει δικό του προϋπολογισμό, η διοίκησή του λειτουργεί προσωρινά και το προσωπικό του αποτελείται εξ ολοκλήρου από αποσπασμένους υπαλλήλους με προσωρινή θητεία. Τον Οκτώβριο του 2023, ανακοίνωσε μια βραχεία λίστα με έξι σχέδια (ίδια με αυτά που εξετάζει η Τσεχία, εκτός από το KAERI SMART).[11] Δεν είναι σαφές αν υπήρξαν σοβαρές υποψηφιότητες που δεν συμπεριλήφθηκαν στη λίστα. Η GBN είχε δηλώσει ότι θα ανακοίνωνε τα σχέδια που θα υποστηρίζονταν την άνοιξη του 2024, με την ανάθεση των συμβολαίων να προγραμματίζεται για το καλοκαίρι του 2024. Η αρχική πρόβλεψη ήταν η λίστα να περιοριστεί πρώτα σε τέσσερις και τελικά σε δύο εταιρείες για την υπογραφή συμβολαίων. Ωστόσο, το χρονοδιάγραμμα αυτό σύντομα παρατάθηκε και η απόφαση για τις δύο επιτυχούσες εταιρείες δεν αναμένεται πριν από τον Δεκέμβριο του 2024. Το σχέδιο Nuward έχει πλέον αποσυρθεί, αλλά οι υπόλοιπες πέντε εταιρείες της σύντομης λίστας, συμπεριλαμβανομένης της NuScale, υπέβαλαν προσφορές.[12] Τον Σεπτέμβριο, η λίστα των πέντε μειώθηκε σε τέσσερις, μετά την απόρριψη της πρότασης της NuScale.[13] 

Βέβαια, υπάρχει μια παράλληλη, αλλά φαινομενικά ασύνδετη, διαδικασία επιθεώρησης σχεδίων SMR στο πλαίσιο της Γενικής Αξιολόγησης Σχεδίου (Generic Design Assessment – GDA) του Γραφείου Πυρηνικής Ρύθμισης (Office of Nuclear Regulation – ONR).[14] Οι εταιρείες υποβάλλουν αίτηση στην κυβέρνηση, η οποία διεξάγει μια αξιολόγηση «ετοιμότητας» για να διαπιστωθεί κατά πόσο το ONR θα χρειαστεί να προβεί σε εξέταση του σχεδίου τους. Η αξιολόγηση του σχεδίου της Rolls Royce στο πλαίσιο της GDA ξεκίνησε το 2022, ενώ η εξέταση των σχεδίων της Holtec και της GE-Hitachi ξεκίνησε το 2023 και το 2024 αντίστοιχα. Η Westinghouse υπέβαλε αίτηση για αξιολόγηση του σχεδίου AP300 τον Απρίλιο του 2024 και, τον Αύγουστο του 2024, το ONR έλαβε εντολή [από την κυβέρνηση] να προβεί σε GDA. Η NuScale δεν υπέβαλε σχετική αίτηση.

3. Οι τεχνολογίες

3.1. Rolls Royce SMR

Παρά το γεγονός ότι η Rolls Royce αναφέρει ενδιαφέρον για εξαγωγικές αγορές, φαίνεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει η μοναδική σοβαρή αγοράς με προοπτικές, τουλάχιστον ως τον Σεπτέμβριο και την ανακοίνωση στρατηγικής συνεργασίας με την κυβέρνηση της Τσεχίας.[15] Το σχέδιό της εισήλθε στη διαδικασία Γενικής Αξιολόγησης Σχεδίου (GDA) του Ηνωμένου Βασιλείου τον Απρίλιο του 2022, ολοκληρώνοντας το πρώτο από τα τρία στάδια τον Απρίλιο του 2023 και το δεύτερο τον Ιούλιο του 2024. Η ολοκλήρωση του τρίτου σταδίου αναμένεται το 2026. Τότε, εφόσον περάσει με επιτυχία τη διαδικασία, μπορεί να κατασκευαστεί σε οποιαδήποτε τοποθεσία στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπό την προϋπόθεση μιας ακόμα ειδικής αξιολόγησης για αυτήν. Η επιλογή και αξιολόγηση μιας τοποθεσίας μπορεί να διαρκέσει περίπου τρία χρόνια, οπότε η εγγύτερη δυνατότητα υποβολής οριστικής παραγγελίας θα ήταν το 2029. Στην παράλληλη και ξεχωριστή διαδικασία επιλογής των καλύτερων σχεδίων SMR για το Ηνωμένο Βασίλειο, το σχέδιο της Rolls Royce συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα των έξι υπό εξέταση σχεδίων,[16] προσδοκώντας ότι θα είναι μέσα στα δύο από αυτά που θα επιλεγούν για την τελική απόφαση επένδυσης.

3.2. GE-Hitachi BWRX-300

Στις ΗΠΑ, τον Δεκέμβριο του 2019, το σχέδιο της GE-Hitachi τέθηκε υπό «προκαταρκτική αξιολόγηση» από την Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικής Ενέργειας (NRC), η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα^[17]. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πότε αυτή μπορεί να ολοκληρωθεί και πότε θα ξεκινήσει η πλήρης διαδικασία Πιστοποίησης. Δεδομένου ότι η τελευταία αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, η ολοκλήρωσή της πιθανότατα θα γίνει όχι νωρίτερα από το 2030. Το σχέδιο έχει επιλεγεί από την Αρχής της Κοιλάδας του Τενεσί για την τοποθεσία Clinch River, αλλά ως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία Πιστοποίησης, το έργο δεν μπορεί να προχωρήσει.

Στον Καναδά, το σχέδιο έχει περάσει τα δύο από τα τρία στάδια της Αξιολόγησης Σχεδίου Προμηθευτή (VDR), που είναι παρόμοια με τη διαδικασία προκαταρκτικής αξιολόγησης της Επιτροπής των ΗΠΑ, όμως η Καναδική Επιτροπή Πυρηνικής Ασφάλειας (CNSC) διαπίστωσε ότι «υπάρχουν ορισμένοι τεχνικοί τομείς που χρειάζονται περαιτέρω ανάπτυξη, ώστε η GE-Hitachi να μπορέσει να επιδείξει μεγαλύτερη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της».^[18] Κανένα σχέδιο αντιδραστήρα δεν έχει αδειοδοτηθεί για κατασκευή στον Καναδά εδώ και πάνω από 40 χρόνια, οπότε δεν είναι σαφές σε ποια διαδικασία αξιολόγησης θα υπόκειτο ένα νέο σχέδιο αντιδραστήρα και πόσο χρόνο αυτή θα απαιτούσε. Ωστόσο, φαίνεται ότι θα περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι η Bruce Power και η Ontario Power Group να μπορέσουν να υποβάλουν οριστικές παραγγελίες για τους αντιδραστήρες BWRX-300 στις τοποθεσίες τους, Bruce και Darlington αντίστοιχα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον Ιανουάριο του 2023, η GE-Hitachi υπέβαλε αίτημα να διενεργηθεί Γενική Αξιολόγηση Σχεδίου (GDA) για το σχέδιό της. Τον Ιανουάριο του 2024, η βρετανική κυβέρνηση έδωσε εντολή στο Γραφείο Πυρηνικής Ρύθμισης (ONR) να πραγματοποιήσει τα δύο πρώτα στάδια της αξιολόγησης. Τον Σεπτέμβριο του 2024, το πρώτο στάδιο βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη. Η διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει περίπου τέσσερα χρόνια, εφόσον το σχέδιο περάσει και τα τρία στάδια, οπότε δεν προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από το 2028, ενώ η πρώτη παραγγελία θεωρείται απίθανη πριν από το 2031.

3.3. Holtec SMR-300

Στις ΗΠΑ, η εταιρεία SMR Holtec αρχικά είχε προτείνει στη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικής Ενέργειας (NRC) το σχέδιο SMR-160, ενώ στα τέλη του 2023 ανακοίνωσε το νέο της σχέδιο, SMR-300. Η Holtec έχει αναστείλει τις προπαρασκευαστικές δραστηριότητες αξιολόγησης του σχεδίου SMR-160 και έχει ξεκινήσει αντίστοιχες δραστηριότητες για το SMR-300.[19] Το σχέδιο αυτό απέχει ακόμη πολύ από το να μπορεί να παραγγελθεί στις ΗΠΑ, ενώ τα πιθανά αμερικανικά έργα, όπως εκείνο στο Oyster Creek, απέχουν επίσης πολύ από την υλοποίησή τους.

Στον Καναδά, το παρωχημένο πλέον σχέδιο SMR-160 ολοκλήρωσε το πρώτο στάδιο της Αξιολόγησης Σχεδίου Προμηθευτή (VDR) της Καναδικής Επιτροπής Πυρηνικής Ασφάλειας (CNSC) το 2020, αλλά έκτοτε δεν φαίνεται να έχει σημειωθεί πρόοδος, ενώ το σχέδιο SMR-300 δεν φαίνεται καν να βρίσκεται υπό εξέταση.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Holtec υπέβαλε, τον Δεκέμβριο του 2022, αίτημα για τη διενέργεια Γενικής Αξιολόγησης Σχεδίου (GDA) για το σχέδιο SMR-160, ενώ στα τέλη του 2023[20], η βρετανική κυβέρνηση έδωσε εντολή στο Γραφείο Πυρηνικής Ρύθμισης (ONR) να προχωρήσει στα δύο πρώτα στάδια της διαδικασίας. Τον Αύγουστο του 2024, το σχέδιο ολοκλήρωσε το πρώτο στάδιο της αξιολόγησης.[21]

Η Great British Nuclear (GBN) περιέλαβε στη βραχεία λίστα της το σχέδιο SMR-160+ (το οποίο μετονομάστηκε αργότερα σε SMR-300) τον Οκτώβριο του 2023, ώστε να εξεταστεί ως υποψήφιο για ανάθεση συμβολαίου που θα περιλάμβανε την πιστοποίηση σχεδίου και την κατασκευή αντιδραστήρων αυτού του σχεδίου στο Ηνωμένο Βασίλειο. 

3.4. Westinghouse AP300

Το σχέδιο AP300 ανακοινώθηκε μόλις τον Μάιο του 2023, επομένως η πρόοδος όσον αφορά τις ρυθμιστικές αξιολογήσεις του και τον προσδιορισμό των έργων παραμένει περιορισμένη. Στις ΗΠΑ, η προκαταρκτική αίτηση για πιστοποίηση σχεδίου ξεκίνησε επίσης τον Μάιο του 2023. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Westinghouse υπέβαλε αίτηση για Γενική Αξιολόγηση Σχεδίου (GDA) τον Φεβρουάριο του 2024, και τον Αύγουστο του 2024 η κυβέρνηση ανέθεσε στο Γραφείο Πυρηνικής Ρύθμισης (ONR) να προχωρήσει στα δύο πρώτα της στάδια. Σε αντίθεση με τα σχέδια των Holtec και GE-Hitachi, δεν έγινε καμία αναφορά σε συνεισφορά της κυβέρνησης στο κόστος της GDA. Στον Καναδά, δεν έχει ξεκινήσει καμία διαδικασία αξιολόγησης.

Το μοναδικό επιβεβαιωμένο έργο βρίσκεται στο Ηνωμένο Βασίλειο και είναι το Κοινοτικό Πυρηνικό Έργο (Community Nuclear Project), μια νέα ιδιωτική κοινοπραξία που ιδρύθηκε μόλις τον Σεπτέμβριο του 2022 και παρέμεινε ανενεργή ως τον Σεπτέμβριο του 2023, με ελάχιστη ουσιαστική παρουσία στην περιοχή Teesside (βορειοανατολική Αγγλία), όπου προγραμματίζεται η εγκατάσταση τεσσάρων αντιδραστήρων AP300.[22] Η κοινοπραξία ισχυρίζεται ότι οι αντιδραστήρες θα μπορούσαν να τεθούν σε λειτουργία ως το 2034, ωστόσο αυτό θεωρείται ανέφικτο, δεδομένων των πολλών σταδίων που απαιτούνται μέχρι την ολοκλήρωση νέων αντιδραστήρων. Παρ’ όλα αυτά, το σχέδιο AP300 συγκαταλέγεται μεταξύ των έξι σχεδίων που εντάχθηκαν στη βραχεία λίστα του GBN για τις κρατικές συμβάσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο.

3.5. NuScale VOYGR

Το έργο της Utah Associated Municipal Power Systems (UAMPS) για την κατασκευή αντιδραστήρων NuScale στο Αϊντάχο ανακοινώθηκε το 2015 και αρχικά προέβλεπε την εγκατάσταση δώδεκα αντιδραστήρων ισχύος 50 MW. Στη συνέχεια, το σχέδιο αναθεωρήθηκε ώστε να περιλαμβάνει δώδεκα αντιδραστήρες των 60 MW και αργότερα έξι αντιδραστήρες των 77 MW, προτού τελικά εγκαταλειφθεί οριστικά τον Δεκέμβριο του 2023.[23] Ο αντιδραστήρας των 50 MW είχε υποβληθεί σε Αξιολόγηση Πιστοποίησης από τη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικής Ενέργειας (NRC) το 2016, η οποία ολοκληρώθηκε το 2023, όταν πια είχε αντικατασταθεί από τους τύπους των 60 MW και 77 MW. Το σχέδιο των 77 MW τέθηκε υπό νέα αξιολόγηση από την NRC το 2023, με την ολοκλήρωσή της να αναμένεται το 2026.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η NuScale δεν έχει ζητήσει Γενική Αξιολόγηση Σχεδίου (GDA). Στον Καναδά, είχε αναφερθεί ότι ο τύπος των 60 MW της NuScale τέθηκε υπό Αξιολόγηση Σχεδίου Προμηθευτή (VDR) το 2020, ωστόσο δεν περιλαμβάνεται στη λίστα της Καναδικής Επιτροπής Πυρηνικής Ασφάλειας (CNSC) με τις ολοκληρωμένες ή σε εξέλιξη VDR και δεν φαίνεται να αποτελεί σοβαρό υποψήφιο για κανένα από τα καναδικά SMR έργα.

4. Συμπεράσματα

Η ροή ανακοινώσεων σχετικά με τις εξελίξεις στους μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMR) συνεχίστηκε αμείωτη και το 2024, ωστόσο οι μόνες ουσιαστικές εξελίξεις είναι κυρίως αρνητικές, με χαρακτηριστικά παραδείγματα την εγκατάλειψη του έργου UAMPS που αφορούσε το σχέδιο NuScale και του σχεδίου Nuward της Framatome. Όλο και περισσότεροι έγκυροι σχολιαστές εκφράζουν αμφιβολίες για την αξιοπιστία των ισχυρισμών που διατυπώνονται σχετικά με τους SMR. Για παράδειγμα, η πρώην πρόεδρος της Ρυθμιστικής Επιτροπής Πυρηνικής Ενέργειας (NRC) των ΗΠΑ, Alison McFarlane, δήλωσε:[24]

“Τα τελευταία χρόνια, οι επενδυτές, οι εθνικές κυβερνήσεις και τα μέσα ενημέρωσης έχουν δώσει ιδιαίτερη προσοχή στους μικρούς αρθρωτούς πυρηνικούς αντιδραστήρες, θεωρώντας τους ως τη λύση στο υψηλό κόστος και στους μεγάλους χρόνους κατασκευής της παραδοσιακής πυρηνικής ενέργειας, καθώς και στα χωροταξικά και αισθητικά μειονεκτήματα των ανανεώσιμων πηγών. Ωστόσο, πίσω από τον ενθουσιασμό, υπάρχει ελάχιστη ουσιαστική τεχνολογική πρόοδος που να τον δικαιολογεί.”

Η ουσιαστική διαδικασία της πλήρους κανονιστικής αξιολόγησης των σχεδίων απέχει πολύ από το να ολοκληρωθεί· για τα πρώτα σχέδια —το SMR της Rolls Royce στο Ηνωμένο Βασίλειο και το VOYGR της NuScale στις Ηνωμένες Πολιτείες— αναμένεται το 2026. Τα υπόλοιπα σχέδια φαίνεται να υπολείπονται τουλάχιστον κατά δύο χρόνια.

Το ζήτημα για τους δυνητικούς πελάτες είναι ότι η παραγγελία SMR θα αποτελεί στοίχημα, τουλάχιστον μέχρις ότου, και εφόσον, πρέπει να παραγγελθούν μεγάλοι αριθμοί αντιδραστήρων. Μέχρι να ολοκληρωθεί και να τεθεί σε λειτουργία μεγάλος αριθμός μονάδων, δεν θα είναι γνωστό κατά πόσο οι υποσχέσεις σχετικά με το κόστος και την κατασκευασιμότητα θα εκπληρωθούν. Για τους προμηθευτές, η ανάπτυξη ενός σχεδίου μέχρι το σημείο που θα είναι εμπορικά διαθέσιμο αποτελεί μια δαπανηρή και ριψοκίνδυνη διαδικασία, που πιθανώς θα κοστίσει πάνω από 2 δις δολάρια, απαιτώντας κεφάλαια για την ανάπτυξη του σχεδίου, την ολοκλήρωσή του μέσω των διαδικασιών ρυθμιστικής αξιολόγησης στις αγορές-στόχους και τη δημιουργία εργοστασίων παραγωγής εξαρτημάτων.

Η ιστορία των ανεκπλήρωτων υποσχέσεων της πυρηνικής βιομηχανίας δεν προσφέρει κανένα λόγο να πιστέψουμε ότι οι υποσχέσεις που διατυπώνονται για τους μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες ελαφρού ύδατος (LWR SMRs) έχουν πιο στέρεη βάση από εκείνες των προκατόχων τους.