Μεταμόρφωση, Θεσσαλία: Μια τραχιά χορωδία προβάτων υποδέχεται τον κτηνοτρόφο Βαγγέλη Μακρή καθώς μπαίνει στον σκοτεινό στάβλο. Με προσεκτικές κινήσεις μοιράζει την τροφή στα ζωντανά. Δουλεύει με χέρια ροζιασμένα και σταθερά, με την εμπειρία κάποιου που αυτό το έχει κάνει χιλιάδες φορές. «Έτσι βγάζω το ψωμί μου», λέει. Ο Βαγγέλης είναι ένας άνθρωπος που έχει ζήσει πολλές ζωές, αναλαμβάνοντας κάθε ρόλο που του τύχαινε. Στο παρελθόν, ήταν στη Γερμανία γκασταρμπάιτερ και διηύθυνε ένα εστιατόριο. Αργότερα, επέστρεψε στη γενέτειρά του για να κερδίσει το βιος του ως κτηνοτρόφος. Σήμερα, μέσα στον στάβλο, μια μικροσκοπική κοπελίτσα τον ακολουθεί κατά πόδας. Είναι η εγγονή του, που ίσα-ίσα ξεχωρίζει ανάμεσα στα πρόβατα. Γελώντας, ξαπλώνει πάνω στον σανό, καθώς τα ζωντανά, γεμάτα περιέργεια, τη σκουντάνε με τις μουσούδες τους. Περνά τα δάχτυλά της στο νοτισμένο μαλλί τους, χωρίς να την ενοχλεί η χωμάτινη μυρωδιά των βρεγμένων ζώων και της λάσπης. Έξω, η βροχή χτυπά πάνω στην τσίγκινη στέγη με ένα ακατάπαυστο κουδούνισμα.
Μπαίνοντας στον στάβλο λίγους μήνες πριν, ο Βαγγέλης αντίκρισε μια εικόνα αποκάλυψης, λες και ζούσε έναν εφιάλτη από τον οποίο δεν μπορούσε να ξυπνήσει. Τα κουφάρια των 300 προβάτων του κείτονταν πάνω στον σανό, μαζί με το μοναδικό του άλογο και τα δυο του σκυλιά. Ένα πρόβατο είχε μείνει να κρέμεται πάνω από τον φράχτη, σαν να είχε προσπαθήσει απεγνωσμένα να δραπετεύσει τις τελευταίες στιγμές του.
Το κοπάδι του πνίγηκε στην πλημμύρα του Σεπτεμβρίου του 2023, όταν δυνατή νεροποντή σάρωσε τον θεσσαλικό κάμπο, βουλιάζοντας χωράφια και οικισμούς και προκαλώντας εκτεταμένη καταστροφή. Το χωριό του Βαγγέλη, χτισμένο σε ένα από τα χαμηλότερα σημεία της περιοχής, χτυπήθηκε βαριά, καθώς η στάθμη του νερού ανέβηκε απότομα αφήνοντας στο πέρασμά του τον όλεθρο και στοιχίζοντας τη ζωή σε 15 ανθρώπους.
Οι νεκροί θα μπορούσε να ήταν περισσότεροι αν ο Βαγγέλης δεν ήταν σπίτι, ξαπλωμένος στον καναπέ, όταν άκουσε για πρώτη φορά εκείνον τον παράξενο, ορμητικό ήχο που δεν ταίριαζε με την ησυχία του σπιτικού του. Ανακάθισε κάπως ζαλισμένος και ένιωσε το παγωμένο νερό να σκαρφαλώνει στα γόνατά του, καθώς είχε ήδη αρχίσει να εισβάλλει στο σπίτι, πλημμυρίζοντας το πάτωμα. Η γυναίκα του τσακίστηκε να μεταφέρει κάποια τρόφιμα στον επάνω όροφο, προμήθειες για τις επόμενες μέρες. Εν τω μεταξύ, ο Βαγγέλης έβαλε τη στολή που φορούσε όταν πήγαινε για καταδύσεις, ξέροντας ότι θα τη χρειαζόταν περισσότερο από ποτέ. Καθώς προχωρούσε για να βγει από την πόρτα, το νερό ήδη του έφτανε στη μέση.
Στα γύρω σπίτια είχαν εγκλωβιστεί άρρωστοι και ηλικιωμένοι, αδύναμοι να ξεφύγουν από τα νερά που διαρκώς ανέβαιναν. Πότε κολυμπώντας και πότε περπατώντας με κόπο κόντρα στο θολό γκρίζο ρεύμα, έβγαινε και διέσχιζε τον δρόμο ξανά και ξανά, βοηθώντας όσους δεν μπορούσαν να περπατήσουν μόνοι τους. Τελικά, κατάφερε να οδηγήσει δώδεκα άτομα, ένα προς ένα, στην ασφάλεια του πάνω ορόφου του σπιτιού του, δημιουργώντας ένα αυτοσχέδιο καταφύγιο για να προστατευτούν από την καταιγίδα.
Τώρα, ο Βαγγέλης μοιράζει τις ζωοτροφές με σταθερό χέρι, περπατώντας αργά μέσα στον στάβλο, με τα νούμερα να του βαραίνουν το μυαλό. Έλαβε ως αποζημίωση για κάθε χαμένο πρόβατο 120 ευρώ – ποσό που δεν φτάνει καν να καλύψει την αξία τους πριν από την πλημμύρα, που ήταν 300 ευρώ το ένα, πόσο μάλλον τώρα με τις τιμές να αυξάνονται διαρκώς. Ένα νέο ξεκίνημα απαιτεί υπομονή. Θα χρειαστούν δέκα μήνες για να φτάσουν τα πρόβατα σε ηλικία αναπαραγωγής και άλλοι πέντε για να μεγαλώσουν τα αρνάκια. Συνολικά, θα πρέπει να περιμένει έναν χρόνο μέχρι να δει τις πρώτες σταγόνες γάλα – και μόνο τότε θα αρχίσει να ισοφαρίζει τη ζημιά. Γι’ αυτό όμως ξεκίνησε τόσο νωρίς. Γνώριζε ότι ο δρόμος θα ήταν μακρύς και η αναμονή απλώς θα έκανε τα πράγματα χειρότερα. Χρειάζεται χρόνος για να σταθεί ξανά στα πόδια του, αλλά τουλάχιστον έχει βάλει μπρος.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Βαγγέλης έλαβε 32.000 ευρώ αποζημίωση για ζημιές που ο ίδιος υπολογίζει στις 120.000. Ωστόσο, η ζωή συνεχίζεται: ακριβώς έναν χρόνο μετά την καταστροφή, τον βρίσκουμε να χορεύει στον γάμο της κόρης του. «Όταν έχεις μάθει να φτιάχνεις τη ζωή σου, κουβαλάς αυτή την ικανότητα μέσα σου – μπορείς να ξεκινήσεις από την αρχή ξανά, όσες φορές και αν χρειαστεί», λέει.