Η Μαρία Καβάλα είναι Επίκουρη καθηγήτρια Ιστορίας των αποκλεισμών και διακρίσεων (Σύγχρονη ιστορία) στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Σπούδασε Ιστορία στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου και παρακολούθησε μαθήματα Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Paul Vallery, στο Montpellier της Γαλλίας (Erasmus). Ακολούθησαν μεταπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Το 2009 υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή στο αντίστοιχο Τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα «Η Θεσσαλονίκη στη Γερμανική Κατοχή (1941-1944): Κοινωνία, οικονομία, διωγμός Εβραίων» έχοντας λάβει υποτροφία του ΙΚΥ στα πρώτα χρόνια των διδακτορικών της σπουδών. Το 2013 ολοκλήρωσε μεταδιδακτορική έρευνα με θέμα: «Η μεταπολεμική δημογραφική και κοινωνική ανασυγκρότηση της εβραϊκής κοινότητας: οι γάμοι (1945-1955)», με υποτροφία Αριστείας της Επιτροπής Ερευνών του ΑΠΘ.

Ασχολείται ερευνητικά με την ελληνική κοινωνική και οικονομική ιστορία κατά το μεσοπόλεμο, τα χρόνια της γερμανικής κατοχής αλλά και μεταπολεμικά, ιδιαίτερα με τη γενοκτονία των Εβραίων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την ιστορία του αντισημιτισμού στον 20ό αιώνα, με την ιστορία της προσφυγικής και μεταναστευτικής κίνησης στον 20ό αι. στην Ευρώπη, με ζητήματα φύλου, καθώς και με την ιστορία ιδεολογιών και πρακτικών αποκλεισμού και διακρίσεων στον 20ό αι.

Στη διάρκεια της ερευνητικής της πορείας έχει συμμετάσχει σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια, σε ερευνητικά προγράμματα και έχει λάβει υποτροφίες ΙΚΥ, Αριστεία ΑΠΘ, υποτροφίες «Αλμπέρτο Ναρ», Κοινωφελούς Ιδρύματος Λάτση, Yad Vashem, Rothschild και υποτροφία Fulbright στο πανεπιστήμιο UCSB (University of California, Santa Barbara).