Πολιτιστικό πρόγραμμα

Από τα Λαδάδικα μέχρι τον Βαρδάρη, ακολουθούμε τα ίχνη των εργαζόμενων στο σεξ που άφησαν το σημάδι τους στον χάρτη της ερωτικής τοπογραφίας της Θεσσαλονίκης. Έχοντας ως συνοδοιπόρους συγγραφείς και ποιητές του 20ού αιώνα, προσεγγίζουμε τη ζωή, τη δουλειά και τις συνήθειες των ανθρώπων της πρώην περιοχής των κόκκινων φαναριών της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι αποτέλεσαν μια πολυποίκιλη κοινότητα που άκμασε από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τη δεκαετία του 1990. Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, οι περίεργοι κώδικες επικοινωνίας, ο αγώνας για τα δικαιώματα της ελληνικής ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, τα καλλιστεία των τρανσέξουαλ, η πορνεία του δρόμου και η ιστορία του «Βασιλιά της Μπάρας», του μεγαλύτερου νταβατζή της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης, αποτελούν μερικούς από τους σταθμούς μας σε αυτή την -εκτός πεπατημένης- περιήγηση στη Θεσσαλονίκη.

Σημείο συνάντησης: Πλατεία Μοριχόβου, Λαδάδικα, 18:00. Δείτε τον χάρτη!

Η ξενάγηση διοργανώνεται από: Thessaloniki Walking Tours

Η προκυμαία της Θεσσαλονίκης εκτείνεται σε μήκος περίπου 5 χιλιομέτρων πλαισιώνοντας τον Θερμαϊκό κόλπο, ενώ μεγάλο μέρος της βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο της πόλης, στο κάτω μέρος της αμφιθεατρικής δομής της. Χρησιμεύει ως πυξίδα για τη μετακίνηση στη Θεσσαλονίκη, αποτελώντας το νότιο σύνορό της και παρέχοντας ένα σταθερό σημείο αναφοράς στον χάρτη της πόλης. Ξεκινώντας από τα δυτικά θα ξεκινήσουμε αυτή την περιήγηση στην προκυμαία από την πλατεία Αριστοτέλους και θα συνεχίσουμε μέχρι τον Λευκό Πύργο (περίπου 30' με τα πόδια), όπου θα επιβιβαστούμε στο μικρό τουριστικό σκάφος Arabella. Πλέοντας στον Θερμαϊκό κόλπο, μπορούμε να δούμε την πόλη περιφερειακά, απολαμβάνοντας το τοπίο και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του παραλιακού μετώπου της, αλλά και την πανοραμική θέα του Όλυμπου.

Σημείο συνάντησης: Ολύμπιον (πλατεία Αριστοτέλους 10), 16:30. Δείτε τον χάρτη!

Καθώς το φάντασμα του λαϊκισμού στοιχειώνει τον πλανήτη, πολλοί καλλιτέχνες έχουν εξερευνήσει τις πολυάριθμες διαστάσεις του φαινομένου: πώς και εάν θα πρέπει να αναπαρίστανται ο «λαός» (εάν θεωρήσουμε ότι υφίσταται ως έννοια), η δημοκρατική εξουσία, η φύση των χαρισματικών ηγετών, η λαϊκή διαμαρτυρία και εξέγερση. Ο φακός, ως μέσο που από τη γέννησή του υπήρξε στενά συνυφασμένο με την ιστορία της μαζικής πολιτικής, εύλογα βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της καλλιτεχνικής διερεύνησης, που έχει πάρει πολλές διαφορετικές μορφές – τεκμηριωτική, επιτελεστική, σατιρική, εννοιολογική.

Στα έργα 26 φωτογράφων και συλλογικοτήτων αποτυπώνονται ερωτήματα όπως ποιος είναι «ο λαός», πώς μπορεί να αποτυπωθεί οπτικά, κατά πόσον είναι πηγή ελπίδας ή τρόμου, πώς ενσαρκώνεται στις μορφές των επίδοξων ηγετών του και πώς συγκροτείται και συμπεριφέρεται στην πολιτική διαμαρτυρία; Ποιος βρίσκεται εκτός ή αποκλείεται από την κατηγορία του «λαού» ως προς τα δικαιώματα, τις συνθήκες διαβίωσης και την εκπροσώπηση; Και πώς αξιοποιούνται οι οπτικές πτυχές της πολιτικής επιτέλεσης στο πλαίσιο των επιπτώσεων που έχει η κρίση του νεοφιλελεύθερου κέντρου για τη δεξιά, την αριστερά και όχι μόνο;

Όπως και το ίδιο το φαινόμενο του λαϊκισμού -γέννημα βαθιάς πολιτικής κρίσης- και η ίδια η έκθεση έχει διεθνή χαρακτήρα, παρουσιάζοντας έργα καλλιτεχνών από χώρες όπως η Βραζιλία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ινδία, η Ιταλία, οι Φιλιππίνες, η Πολωνία, η Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ. Το γεγονός αυτό καθιστά ακόμα πιο δύσκολο το έργο του προσδιορισμού της ασαφούς έννοιας του λαϊκισμού, η οποία υπερβαίνει τόσο την παραδοσιακή διάκριση μεταξύ αριστεράς-δεξιάς όσο και αυτή μεταξύ μαζικής συμμετοχής και αυταρχικής εξουσίας.

MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης & MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκες Α και Β1, Προβλήτα Α’, Λιμάνι Θεσσαλονίκης), 19:00. Δείτε τον χάρτη!

Η ξενάγηση θα γίνει από τον επιμελητή της έκθεσης, Julian Stallabrass.

Διοργάνωση: MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Thessaloniki Photobiennale 2023

Πριν από 60 χρόνια, στις 27 Μαΐου 1963, η δολοφονία του Έλληνα πολιτικού, διακεκριμένου ειρηνιστή και αθλητή Γρηγόρη Λαμπράκη καταγράφεται ως μία από τις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας. Το τραγικό αυτό περιστατικό αποτελεί κομβικό σημείο μιας ταραγμένης πολιτικής περιόδου που ακολούθησε τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο και οδήγησε σε μια στρατιωτική δικτατορία. Αποτελεί επίσης κρίκο σε μια αλυσίδα πολιτικών δολοφονιών που ακολούθησαν τη δολοφονία του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζορτζ Πολκ, τις οποίες η Θεσσαλονίκη κουβαλάει ως βάρος ακόμη και σήμερα. Πώς ζει η μνήμη στον δημόσιο χώρο, σε μια πόλη όπου η ιστορία βρίσκεται σε κάθε γωνιά; Η επίκουρη καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ Μαρία Καβάλα θα μας συναντήσει στο μνημείο για τον Γρηγόρη Λαμπράκη και θα μας ξεναγήσει στον τόπο της δολοφονίας αλλά και στην πολιτικά ταραγμένη πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας.

Αφού παρακολουθήσουμε αυτό το στιγμιότυπο πολιτικής ιστορίας, τη μουσική ατμόσφαιρα της εποχής μαζί με διάφορες επιρροές που διαμόρφωσαν τη μουσική ταυτότητα της Θεσσαλονίκης θα μας μεταφέρουν οι «Ρουμπαγιάτ», οι οποίοι παρουσιάζουν τραγούδια του χθες και του σήμερα «για μια κοινωνία που συνεχώς αλλάζει, αλλά πάντα ίδια μένει». Οι «Ρουμπαγιάτ» είναι ένα μουσικό σχήμα από τη Θεσσαλονίκη. Δημιουργήθηκε το 2013 και από τότε έχει ενεργή παρουσία τόσο εντός όσο και εκτός πόλης, μετρώντας πολλές ζωντανές εμφανίσεις ανά την Ελλάδα. Βασισμένοι στην πολυφωνία, οι «Ρουμπαγιάτ» επιχειρούν μια σύγχρονη ερμηνευτική προσέγγιση σε τραγούδια του έντεχνου και του παραδοσιακού χώρου από πληθώρα περιοχών. Η παιχνιδιάρικη διάθεση του φλάουτου σε συνδυασμό με τις ενδιαφέρουσες αρμονίες από λαούτο ή κιθάρα συνθέτουν, μαζί με τη δυναμική παρουσία παραδοσιακών και σύγχρονων κρουστών οργάνων, ένα ιδιαίτερο και ενδιαφέρον μουσικό αποτέλεσμα.

Μνημείο Γρηγόρη Λαμπράκη, Σπανδωνή 2, 20:30. Δείτε τον χάρτη!
Μέλη «Ρουμπαγιάτ»: Θανάσης Τσολάκης - κρουστά, φωνή, Γιάννης Τσιάτσος - κιθάρα, λαούτο, φωνή, Σταύρος Τσολάκης - φλάουτο, φλογέρες, φωνή