Κλιματική κρίση και ορυκτό αέριο vs επενδύσεις για ένα βιώσιμο μέλλον στη Θεσσαλονίκη

Διοργάνωση: Ελληνικό Γραφείο Greenpeace σε συνεργασία με το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ – Γραφείο Θεσσαλονίκης

Τετάρτη 28 Μαΐου 2025, ΜΟΜus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη

Αφορμή για την εκδήλωση αυτή υπήρξε η διαπιστωμένη έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τον σταθμό επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που σχεδιάζεται να στηθεί στον Θερμαϊκό κόλπο. Οι επιστήμονες και οι ειδικοί που συμμετέχουν εξηγούν τι είναι το LNG, περιγράφουν τη διαδικασία υγροποίησης και επαναεριοποίησης και αναλύουν τις επιπτώσεις του στην κλιματική κρίση. Επισημαίνουν τους κινδύνους που διατρέχει η υγεία και το περιβάλλον από την πλωτή δεξαμενή στον Θερμαϊκό και γενικότερα από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Συζητούν για τους πόρους που σχεδιάζεται να δαπανηθούν για νέες υποδομές αερίου και εξηγούν γιατί οι επενδύσεις αυτές δεν είναι βιώσιμες. Παράλληλα, αναδεικνύουν τις ενεργειακές επενδύσεις που θα έχουν πολλαπλά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη και παρουσιάζουν μια σειρά από βιώσιμες ενεργειακές λύσεις εστιάζοντας κυρίως στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην αυτοπαραγωγή μέσω ενεργειακών κοινοτήτων.

Ορισμένα από τα σημαντικότερα σημεία της χθεσινής εκδήλωσης συνοψίζονται παρακάτω:

- Το LNG είναι 33% πιο καταστροφικό για το κλίμα απ’ ό,τι ο άνθρακας.

- Σε όλα τα στάδια παραγωγής και μεταφοράς του εκλύεται μεθάνιο.

- Η διαρροή μεθανίου δεν είναι τεχνολογικά αντιμετωπίσιμη, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο δεν υπάρχουν θεσμοθετημένα όρια για τον συγκεκριμένο ρύπο κι έτσι δεν υπόκειται σε κανέναν απολύτως έλεγχο.

- Η απόσταση του σταθμού από την ακτή της Θεσσαλονίκης και της προστατευόμενης περιοχής του Δέλτα των ποταμών Γαλλικού, Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα θα είναι μόλις 3 έως 3,5 χιλιόμετρα.

- Η θαλάσσια αύρα θα μεταφέρει το μεθάνιο στη Θεσσαλονίκη του ενός εκατομμυρίου και θα το προσθέσει στους ρύπους και τα μικροσωματίδια, που αυτή τη στιγμή είναι 4 φορές περισσότερα από το ανώτατο επιτρεπτό όριο, ευθύνονται για εκατοντάδες θανάτους κάθε χρόνο και έχουν δώσει στην πόλη μία από τις πρώτες θέσεις παγκοσμίως στην ατμοσφαιρική ρύπανση – ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λέει ότι «το να ζεις σε μία τέτοια πόλη ισούται με το να καπνίζεις».

- Για να υγροποιηθεί το LNG έχει ψυχθεί στους -162 βαθμούς Κελσίου. Για να επανέλθει σε αέρια μορφή και να μπορέσει να μεταφερθεί με μικρούς αγωγούς στη στεριά, θερμαίνεται με τεράστιες ποσότητες θαλασσινού νερού που έχει χλωριωθεί, το οποίο πέφτει πάλι στη θάλασσα, ρυπαίνοντας και ψύχοντάς την. Οι επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον, το οικοσύστημα, αλλά και τις θαλάσσιες εκμεταλλεύσεις (αλιεία, μυδοκαλλιέργειες) θα είναι εξαιρετικά σημαντικές.

- Ιδιαίτερο κίνδυνο απ’ όλα αυτά διατρέχουν οι επαγγελματίες της θάλασσας, όσοι ζουν πιο κοντά στην παραλία ή την ακτή, αλλά και οι εκατοντάδες αθλητές των ναυταθλητικών ομίλων –στην πλειοψηφία τους νεαρά παιδιά–που προπονούνται καθημερινά στον Θερμαϊκό κόλπο.

- Σε περίπτωση ατυχήματος θα σχηματιστεί είτε μια φλεγόμενη λίμνη στο νερό (η οποία κανείς δεν ξέρει πώς σβήνει) είτε ένα φλεγόμενο νέφος στον αέρα που μπορεί να έρθει προς την κατοικημένη περιοχή.

- Πέραν όλων αυτών, το έργο είναι ασύμβατο με το Εθνικό Σχέδιο για το Κλίμα, ασύμβατο με τις ευρωπαϊκές πολιτικές καθώς θα απαιτηθούν κρατικές ενισχύσεις, ενώ δεν είναι και αναγκαίο, αφού οι ενεργειακές ανάγκες της Ελλάδας καλύπτονται ήδη με τους υφιστάμενους σταθμούς και είναι προφανές πως το ορυκτό αυτό αέριο προορίζεται για επανεξαγωγή.

Κώστας Καλούδης, Υπεύθυνος της εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια του ελληνικού γραφείου της Greenpeace

Κώστας Νικολάου, Δρ. Περιβαλλοντολόγος, τ. Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ

Χριστίνα Κυδώνα, Ιατρός ΕΣΥ, παθολόγος – εντατικολόγος

Ναταλία Μποέμη, Εμπειρογνώμων σε θέματα ενέργειας και ενεργειακής φτώχειας του Ινστιτούτου για την Ευρωπαϊκή Ενεργειακή και Κλιματική Πολιτική (IEECP)

Κυριακή Μεταξά, Υπεύθυνη προγράμματος Οικολογίας στο Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ, Γραφείο Θεσσαλονίκης

Συντονισμός: Ευγενία Χατζηγεωργίου, Δημοσιογράφος