#6 Social Rental Agency στη Θεσσαλονίκη

Φθινοπωρινό Σχολείο για το Συνεταιριστικό Δίκαιο και τις Δημόσιες Πολιτικές «Ε-Συν.Νο.Δ.Ο.Σ» 2021

Θεματική Β’: Εξετάζοντας επιτυχή διεθνή και εγχώρια παραδείγματα δημόσιων πολιτικών

Τίτλος εισήγησης: Social Rental Agency στη Θεσσαλονίκη

Εισηγητής: Ανδρέας Καραδάκης, Αυτοτελές Τμήμα Επιχειρησιακού Σχεδιασμού και Παρακολούθησης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του Δήμου Θεσσαλονίκης

Στην Ελλάδα δεν έχουμε παράδοση στην κοινωνική κατοικία. Η στέγαση θεωρούνταν ιδιωτική υπόθεση και η στεγαστική πολιτική ήταν ανύπαρκτη στον δημόσιο διάλογο. Τώρα ωστόσο έχει αναδυθεί μια σειρά προβλημάτων για τους πολίτες, όπως πλειστηριασμοί, υψηλά ενοίκια, γερασμένο κτιριακό απόθεμα, αλλά και μια σειρά αστικών προκλήσεων, όπως παρακμή και εγκατάλειψη γειτονιών, πληθυσμιακή συρρίκνωση του κέντρου των πόλεων, απαξίωση κτιριακού αποθέματος, μείωση οικοδομικής δραστηριότητας, ενεργειακή φτώχεια. Η τοπική αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να παίξει κομβικό ρόλο, αλλά δεν έχει ούτε απόθεμα κτιρίων για διαχείριση ούτε τη σχετική αρμοδιότητα. Ο δήμος Θεσσαλονίκης, στον οποίο υπάρχουν όλα τα παραπάνω προβλήματα, επιθυμώντας μια ισόρροπη αστική ανάπτυξη αναγνώρισε την ανάγκη για δομικές παρεμβάσεις, καινοτόμες προσεγγίσεις και τοπικά σχεδιασμένες λύσεις. Έχοντας ως επιχειρησιακό βραχίονα τον αναπτυξιακό οργανισμό του δήμου (ΜΑΘ ΑΕ/ΑΟΤΑ), προχώρησε στον σχεδιασμό έρευνας πεδίου στην αγορά κατοικίας, σε αξιοποίηση εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων και σε συνεργασία με ποικίλους φορείς χρηματοδότησης. Στόχος είναι η λειτουργία ενός Φορέα Παροχής Κοινωνικής Κατοικίας, μέσω της δημιουργίας μιας δεξαμενής ακινήτων από το αναξιοποίητο κτιριακό απόθεμα εντός του δήμου. Συγκεκριμένα, ο Φορέας θα παρέχει στους ιδιοκτήτες διάφορα κίνητρα (όπως: εγγύηση καταβολής ενοικίου, ανακαίνιση, ενεργειακή αναβάθμιση, διαχείριση ακινήτου) ώστε να του παραχωρήσουν μακροχρόνια τα ακίνητά τους με χαμηλό μίσθωμα. Αυτά στη συνέχεια θα τα διαθέτει σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες σε προσιτές τιμές. Ορισμένα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής είναι: Πρόσβαση σε ασφαλείς, αξιοπρεπείς και βιώσιμες συνθήκες στέγασης, κάτι που είναι ανάγκη και βασικό κοινωνικό δικαίωμα όλων των ανθρώπων - κοινωνική ένταξη των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων που βιώνουν ή απειλούνται από τον αποκλεισμό - ανακούφιση μικροϊδιοκτητών και δημόσιων φορέων με αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων τους - αναζωογόνηση γειτονιών - ώθηση στον κλάδο της οικοδομικής δραστηριότητας - αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Έτσι θα αναδειχθεί η κατοικία ως κοινωνικό δικαίωμα και όχι ως εμπόρευμα.