Ενδυνάμωση των νέων για ανεξάρτητη διαβίωση: αντιμετώπιση των συνθηκών εργασίας και της εργασιακής ανασφάλειας
Συντονισμός: Γιάννης Χαρχαντής, Σοφία Δαγκλή
Mangoland, Berryland, Liberlandia, Eleftherochora... Οι περίεργες αυτές λέξεις είναι τα ονόματα τεσσάρων νέων χωρών που γεννήθηκαν μέσα στο εργαστήριο, η καθεμία από τις οποίες συγκέντρωσε όλα τα εργασιακά προβλήματα που υπάρχουν στις πραγματικές χώρες από όπου προέρχονταν τα μέλη της κάθε ομάδας. Μέσα απ’ αυτή την ιδέα που συνδυάζει το εθνικό με το ευρωπαϊκό, οι 19 συμμετέχοντες και συμμετέχουσες από την Ελλάδα, την Τουρκία, τη Γερμανία, την Πορτογαλία, την Πολωνία, την Τσεχική Δημοκρατία, την Ουγγαρία, τη Σερβία, τη Δανία, το Βέλγιο, την Κροατία και τη Ρουμανία μπόρεσαν να αναφερθούν σε ορισμένα από τα πιο κοινά εργασιακά προβλήματα της γενιάς τους (ανεργία, brain drain, έλλειψη σύνδεσης μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας), ενώ συνέδεσαν τα εργασιακά προβλήματα και με ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η τεχνητή νοημοσύνη, ο νεποτισμός ή ακόμη και η ελευθερία του Τύπου.
Οι κυριότερες προκλήσεις που φαίνεται να αντιμετωπίζουν είναι οι χαμηλοί μισθοί, οι απλήρωτες θέσεις εργασίας, ο μεγάλος ανταγωνισμός, η δυσκολία εισόδου στην αγορά εργασίας, η έλλειψη πληροφόρησης σε όλα τα επίπεδα (εκπαίδευση, κατάρτιση, δικαιώματα, προσκλήσεις για προσλήψεις, νομοθεσία) και φυσικά οι κάθε είδους ανισότητες (ταξικές, κοινωνικές, εκπαιδευτικές ή μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών). Τέλος, η έλλειψη ισχυρών συνδικάτων και συνδικαλισμού, η οποία συνδέεται με την κυρίαρχη αίσθηση ότι οι νέοι δεν είναι αρκετά ισχυροί για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις, επειδή είναι μόνοι τους και όχι διασυνδεδεμένοι σε ισχυρές κοινότητες.
Οι λύσεις που προτάθηκαν ήταν τόσο προσωπικές όσο και συλλογικές. Αυτό που καλούνται να κάνουν τα άτομα είναι: οι μεν εργοδότες να αυξήσουν τους μισθούς, να δώσουν ευκαιρίες και να εκλογικεύσουν τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες τους, οι δε εργαζόμενοι να οργανωθούν σε συνδικάτα και να επιλέξουν τη διαμαρτυρία ως μέσο διεκδίκησης. Άλλες προτάσεις που αναφέρθηκαν ήταν η προώθηση του διαλόγου στο πλαίσιο της κοινωνίας των πολιτών και, φυσικά, η ενεργός συμμετοχή των νέων σε διάφορα επίπεδα. Από την άλλη πλευρά, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων πρέπει να διαμορφώσουν εργασιακές πολιτικές (ενδεικτικά παραδείγματα η μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και η αύξηση του κατώτατου μισθού). Πρέπει επίσης να διασφαλίσουν τη συμμετοχικότητα και την εκπροσώπηση όλων των ηλικιακών ομάδων στην αγορά εργασίας, να επενδύσουν στην εκπαίδευση, τη διασύνδεση και τον επαγγελματικό προσανατολισμό, να προωθήσουν την ευαισθητοποίηση και τη διαφάνεια των διαδικασιών και να εστιάσουν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στις νεοφυείς επιχειρήσεις, στην τοπική οικονομία και στην αποκέντρωση. Τέλος, να προωθήσουν μια νέα κατεύθυνση για την οικονομία, τη λεγόμενη μετα-ανάπτυξη.