Ένα πάρκο τσέπης γεννιέται

Η γειτονιά του Βαρδάρη υποδέχεται έναν νέο κοινό χώρο

Ένα μικρό σε έκταση αλλά μεγάλο σε σημασία έργο εγκαινιάσαμε στην υποβαθμισμένη περιοχή του Βαρδάρη, στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τα 10 χρόνια λειτουργίας του γραφείου μας στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για ένα πάρκο τσέπης που δημιουργήθηκε σε ένα άνοιγμα του πεζοδρομίου στην οδό Οδυσσέως και Αφροδίτης, στο πίσω μέρος ενός σούπερ μάρκετ όπου παλιότερα βρίσκονταν συγκεντρωμένοι οι κάδοι απορριμμάτων.

Συμβολή στη δημιουργία του πάρκου εκτός από το Ίδρυμά μας είχε και η Εκπαιδευτική Πλατφόρμα ΚΑΛΟ (Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία) // kalomathe.gr, ωστόσο το έργο υλοποιήθηκε κυρίως από την Ομάδα Γειτονιάς του Βαρδάρη, στην οποία συμμετέχουν μέλη και εργαζόμενα άτομα του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας του ΑΠΘ, που έχει αποστολή την υποστήριξη και την ενδυνάμωση ανθρώπων με πρόβλημα εξάρτησης και των συγγενών τους, καθώς επίσης κάτοικοι και φίλοι/-ες της περιοχής.

Το πάρκο, μια νησίδα συνάντησης και ξεκούρασης για κατοίκους, εργαζόμενους και διερχόμενους, διαθέτει φυτά και ξύλινες κατασκευές που δημιουργήθηκαν στον χώρο του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, ενώ έχει ακόμη και σπιτάκια και ταΐστρες για τις αδέσποτες γάτες της γειτονιάς. Πέρα από αυτό όμως, η μεγάλη αξία του έγκειται κυρίως στον τρόπο που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε, καθώς αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα συμμετοχής και κοινοτικής δράσης. Συγκεκριμένα, το πάρκο δημιουργήθηκε μέσω μιας σειράς εργαστηρίων συμμετοχικού σχεδιασμού που ανέδειξαν τις παραπάνω έννοιες αλλά και τις δημιουργικές δυνάμεις των ανθρώπων της περιοχής, υλοποιώντας ένα χρήσιμο και όμορφο έργο από, με και για την ίδια τη γειτονιά.

Και παρόλο που τα εγκαίνια ενός έργου σηματοδοτούν συνήθως την ολοκλήρωσή του, η υλοποίηση του συγκεκριμένου πάρκου είναι μια διαδικασία σε συνεχή εξέλιξη, που θα (ανα)σχεδιάζεται και θα συν-κατασκευάζεται από την Ομάδα Γειτονιάς του Βαρδάρη σύμφωνα με τους κανόνες και τις διαδικασίες που θέτει η ίδια.

Στην πολύβουη γειτονιά του Βαρδάρη με τα στενά δρομάκια και την έλλειψη δημόσιων χώρων, και συγκεκριμένα στη συμβολή των οδών Αφροδίτης και Οδυσσέως, δημιουργήθηκε ένα πάρκο τσέπης μέσω μιας σειράς εργαστηρίων συμμετοχικού σχεδιασμού.
Στον χώρο όπου δημιουργήθηκε το πάρκο ήταν συγκεντρωμένοι οι κάδοι απορριμμάτων ενός σούπερ μάρκετ. Σήμερα αποτελεί έναν κοινό χώρο για τους κατοίκους και τα άτομα που εργάζονται στον Βαρδάρη ή μετακινούνται μέσω της συγκεκριμένης περιοχής.
Το πάρκο τσέπης του Βαρδάρη αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα συμμετοχής και κοινοτικής δράσης, και γι’ αυτό, παρά τη μικρή του έκταση, η αξία του είναι πολύ μεγάλη.
Το πάρκο αυτό σε μία από τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της πόλης είναι μια πράσινη νησίδα συνάντησης, ξεκούρασης και δημιουργικότητας από, με και για την ίδια τη γειτονιά.
Ένας σύγχρονος αστικός σχεδιασμός δεν αποκλείει κανέναν, καμία και κανένα. Στο πάρκο υπάρχει πρόβλεψη για την προστασία των αδέσποτων γατιών της περιοχής με σπιτάκια και ταΐστρες.
Η υλοποίηση του πάρκου είναι μια διαδικασία σε συνεχή εξέλιξη και γίνεται από την Ομάδα Γειτονιάς του Βαρδάρη, σύμφωνα με τους κανόνες και τις διαδικασίες που θέτει η ίδια. Στην Ομάδα συμμετέχουν μέλη και εργαζόμενοι/-ες του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας του ΑΠΘ, καθώς επίσης κάτοικοι και φίλοι/-ες της περιοχής.
Το πάρκο είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας ανάμεσα στην Ομάδα Γειτονιάς του Βαρδάρη του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας του ΑΠΘ και την Εκπαιδευτική Πλατφόρμα ΚΑΛΟ // kalomathe.gr. Εδώ ο Γιώργος Μελισσουργός από το kalomathe.gr και το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ λέει λίγα εισαγωγικά λόγια για το έργο.
Ο χώρος του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας του ΑΠΘ στην οδό Οδυσσέως, απέναντι από το πάρκο τσέπης, στον οποίο εκτός των άλλων δημιουργήθηκαν και όλες οι ξύλινες κατασκευές.
Η Ομάδα Γειτονιάς του Βαρδάρη έχει στο ενεργητικό της πολλές δράσεις, όπως τη Γιορτή Γειτονιάς (Οκτώβριος 2021), εναλλακτικές ξεναγήσεις στην περιοχή και εκδόσεις ημερολογίων, όπως αυτό στη φωτογραφία.