Χρεώσεις υπέρ τρίτων, δημοτικά τέλη, εθνική ραδιοτηλεόραση

Μέσω των λογαριασμών, οι προμηθευτές ενέργειας συλλέγουν φόρους και τέλη, τα οποία αποδίδουν στο κράτος και σε άλλους φορείς. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται αναλυτικά οι χρεώσεις υπέρ τρίτων που περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, το θεσμικό πλαίσιο που τις διέπει, ο τρόπος υπολογισμού, καθώς και πού αποδίδονται. 

• Για έναν καθαρό λογαριασμό που ενδυναμώνει τους καταναλωτές, χρειάζεται:

Η απόσχιση των χρεώσεων υπέρ τρίτων από τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, διότι επιβαρύνουν τους λογαριασμούς με τρόπο ανελαστικό που οι πολίτες δεν μπορούν να ελέγξουν, ούτε να επηρεάσουν. Κατά συνέπεια, το τελικό ποσό που καλούνται να καταβάλλουν παραμένει αρκετά υψηλό, ακόμη και αν δεν έχουν καταναλώσει καθόλου ηλεκτρικό ρεύμα. 

Επιπλέον, η είσπραξη –από τους προμηθευτές– χρεώσεων άσχετων με την κατανάλωση ενέργειας συγκαταλέγεται στα εμπόδια και τις αγκυλώσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν στην πορεία προς την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και αερίου στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής^[1]. Η έρευνα συμπεραίνει ότι το καθεστώς αυτό παρεμποδίζει τη σύννομη λειτουργία του κλάδου, και ότι η είσπραξη των χρεώσεων αυτών θα πρέπει να γίνεται με άλλον τρόπο. Σε αυτό συνηγορούν και οι έντονες αντιδράσεις των δημοτικών αρχών κατά των πρακτικών ορισμένων προμηθευτών, όπως η χρέωση υπέρογκων ποσών για δημοτικά τέλη^[2], αλλά και για οφειλές ύψους 60-70 εκατ. ευρώ σε συνδυασμό με καθυστερήσεις στην απόδοση των δημοτικών τελών, που σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζουν και τον έναν χρόνο^[3]. 

Η συζήτηση για την αλλαγή του τρόπου είσπραξης των δημοτικών τελών έχει ανοίξει σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε συνεδρίαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), εκπρόσωποι των δήμων αναφέρθηκαν στις δυσλειτουργίες που επιφέρει το εν λόγω σύστημα σε πολίτες και ΟΤΑ. Για παράδειγμα, η καταβολή των τελών από τους προμηθευτές, παρά τα όσα ορίζει ο νόμος, συχνά πραγματοποιείται με συγκεντρωτικές καταστάσεις. Η έλλειψη διαφάνειας δυσχεραίνει τη διασταύρωση των στοιχείων που παρέχουν οι προμηθευτές, με αποτέλεσμα να σημειώνονται καθυστερήσεις στην έκδοση των βεβαιώσεων μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) που είναι απαραίτητες για συμβολαιογραφικές πράξεις μεταβίβασης. Στη συνεδρίαση συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, εναλλακτικά σενάρια για τη βελτίωση της διαφάνειας του συστήματος, αλλά και για τη σταδιακή αυτόνομη είσπραξη των τελών απευθείας από τους Δήμους^[4].

Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη;

Ξεχωριστοί λογαριασμοί και διαφορετικά κανάλια (π.χ. απευθείας, μέσω της εφορίας) χρησιμοποιούνται για την είσπραξη, αντίστοιχα, των δημοτικών τελών σε 20 χώρες και των τελών για την εθνική τηλεόραση σε 24 χώρες. Όσον αφορά τις χρεώσεις υπέρ των δήμων, στις λίγες περιπτώσεις όπου εισπράττονται μέσω των λογαριασμών, συνδέονται έμμεσα με την ενέργεια (π.χ. ενοίκια που καταβάλλονται στους δήμους για τη χρήση δημόσιας γης για δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας). Η Ελλάδα αποτελεί εξαίρεση, καθώς αυτή η συνιστώσα του λογαριασμού προορίζεται να καλύψει κάθε είδους δαπάνες που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών συλλογής και διαχείρισης απορριμμάτων και τον ηλεκτροφωτισμό όλων των δημόσιων χώρων. Όσον αφορά το κόστος της εθνικής τηλεόρασης, αυτό συναντάται μόνο σε τρεις χώρες: Ελλάδα, Ιταλία και Πορτογαλία.