ΑΡΘΡΟ
Το πρόγραμμα με τίτλο «Η σχολική κοινότητα προστατεύει το κλίμα» έρχεται να ανταποκριθεί στην επιτακτική ανάγκη για εκπαίδευση της νέας γενιάς σε ζητήματα περιβάλλοντος και δημοκρατίας. Πρόκειται για ένα νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που απευθύνεται στα γυμνάσια όλης της χώρας και υλοποιείται από την «ΑΝΤΙΓΟΝΗ - Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για τον Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία» σε συνεργασία με την «Community Energy River» και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ, Γραφείο Θεσσαλονίκης – Ελλάδα.
Η προετοιμασία του προγράμματος ξεκίνησε το 2022 ώστε να εφαρμοστεί στα επιλεγέντα σχολεία από τον Ιανουάριο του 2023.
Το πρόγραμμα έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει τη σχολική κοινότητα απέναντι σε ένα από τα φλέγοντα προβλήματα των ημερών μας, την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή κρίση, ενώ θα βοηθήσει τους μαθητές και τις μαθήτριες να αναζητήσουν λύσεις εφαρμόσιμες στην καθημερινότητα, δίνοντας έμφαση στις ενεργειακές κοινότητες. Παράλληλα, αποσκοπεί στο να μυήσει εκπαιδευτικούς και μαθητές/μαθήτριες στη λήψη αποφάσεων με συμμετοχικότητα, συναίνεση και συμπερίληψη, εστιάζοντας στην ενδυνάμωση όλων των μελών της ομάδας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δίωρα βιωματικά, συμμετοχικά εργαστήρια και αξιοποιεί τεχνικές και εργαλεία όπως: παιχνίδια ρόλων, ασκήσεις προσομοίωσης, επίλυση προβλήματος, παιχνίδια με κάρτες/εικόνες, αναστοχαστική συζήτηση κ.ά.
Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη συμμετοχή 10 σχολείων από όλη την Ελλάδα, στόχος ο οποίος υπερκαλύφθηκε αμέσως. Επιπλέον, η Αντιδημαρχία Παιδείας του Δήμου Θεσσαλονίκης έθεσε το πρόγραμμα υπό την αιγίδα της, απευθύνοντας ιδιαίτερη πρόσκληση στα σχολεία του δήμου. Έτσι, τελικά στο πρόγραμμα παίρνουν μέρος 17 γυμνάσια – έξι από τη Θεσσαλονίκη και έντεκα από την υπόλοιπη Ελλάδα: 11ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, 1ο Γυμνάσιο Τούμπας, 31ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, 3ο Γυμνάσιο Χαριλάου, 4ο Γυμνάσιο Τούμπας, 6ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, 1ο Γυμνάσιο Αλεξάνδρειας, 4ο Γυμνάσιο Γιαννιτσών, 2ο Γυμνάσιο Χαλάστρας, 1ο Γυμνάσιο Μίκρας, 1ο Γυμνάσιο Περαίας, Γυμνάσιο Βαθέος Αυλίδας, 8ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου, 14ο Γυμνάσιο Αθηνών, 62ο Γυμνάσιο Αθήνας, 1ο Γυμνάσιο Περιστερίου, 2ο Γυμνάσιο Περιστερίου.
Στο πλαίσιο του προγράμματος έχει δημιουργηθεί ένας εκπαιδευτικός οδηγός, που αποτελεί ένα χρήσιμο υποστηρικτικό εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς που έχουν αναλάβει την εφαρμογή του. Ο οδηγός περιλαμβάνει ένα εκτενές θεωρητικό μέρος με πολλές πληροφορίες, βιβλιογραφία και συνδέσμους με συμπληρωματικό υλικό, αλλά και ένα πρακτικό μέρος όπου παρουσιάζονται τα εργαστήρια αναλυτικά σε όλα τους τα στάδια. Οι εκπαιδευτικοί έχουν την ευχέρεια είτε να υλοποιήσουν τα εργαστήρια στο σύνολό τους, ακολουθώντας τη δομή που παρουσιάζει ο οδηγός, είτε να επιλέξουν ορισμένα από αυτά και να τα εφαρμόσουν αυτοτελώς, ανάλογα με τις ανάγκες της ομάδας τους. Ο οδηγός είναι διαθέσιμος στον σύνδεσμο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ_Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΟ ΚΛΙΜΑ.pdf (climateschools.gr) όχι μόνο για εκπαιδευτικούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αλλά γενικότερα για κάθε ενδιαφερόμενο/η.
Πέραν του οδηγού, οι εκπαιδευτικοί έχουν πλήρη υποστήριξη από την ομάδα της «Αντιγόνης» και του Community Energy River. Ήδη αυτή τη στιγμή έχουν ολοκληρωθεί οι εκπαιδεύσεις των εκπαιδευτικών εκτός Θεσσαλονίκης – πρόκειται για πέντε συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακά και στις οποίες οι συμμετέχοντες/ουσες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για το πρόγραμμα, τους στόχους και τη μεθοδολογία του, να λύσουν απορίες αλλά και να μάθουν βήμα βήμα πώς να υλοποιούν τα εργαστήρια.
|
|
|
Ειδικά για τη Θεσσαλονίκη υπήρξε ήδη μία αρχική ενημερωτική εκδήλωση - συνάντηση γνωριμίας, με σκοπό οι εκπαιδευτικοί να μπορέσουν να πάρουν κάποιες αρχικές πληροφορίες για το πρόγραμμα και να έρθουν σε επαφή με τους εκπαιδευτές/τις εκπαιδεύτριες και τους φορείς που το διοργανώνουν (16 Νοεμβρίου 2022, δημαρχιακό μέγαρο Θεσσαλονίκης). Όσον αφορά τις εκπαιδεύσεις για την υλοποίηση των εργαστηρίων, αυτές θα πραγματοποιηθούν διά ζώσης στις 22 και στις 28 Ιανουαρίου 2023 σε επιλεγμένους χώρους στη Θεσσαλονίκη.
Για συνεχή ενημέρωση σχετικά με την πορεία του προγράμματος συντονιστείτε στην ιστοσελίδα του: Η σχολική κοινότητα προστατεύει το κλίμα | thess-climateschools.
To πρόγραμμα δομείται σε τρεις άξονες:
• δημοκρατική εκπαίδευση
• κλιματικός γραμματισμός
• ενεργειακός γραμματισμός
Το πρόγραμμα αναπτύσσεται στις παρακάτω θεωρητικές ενότητες:
• Δημιουργία και Ενδυνάμωση ομάδας - Λήψη αποφάσεων με συναίνεση
• Ολιστική προσέγγιση του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής
• Εξοικονόμηση ενέργειας - Ενεργειακή περιήγηση
• Ενεργειακές κοινότητες: πώς λειτουργούν, πώς παράγουν ενέργεια, πώς προστατεύουν το κλίμα
• Προσομοίωση λήψης αποφάσεων - Μελέτη περίπτωσης ενεργειακής κοινότητας
Το πρόγραμμα απαντά σε μια σειρά αναγκών:
• Ανάγκη για καλλιέργεια εμπιστοσύνης στον εαυτό και στους/στις άλλους/ες → ενδυνάμωση μέσα από την ομάδα, την επικοινωνία και το πλησίασμα του/της διαφορετικού/ής Άλλου/ης
• Ανάγκη για εκπαίδευση στην ειρηνική επικοινωνία και στην επίλυση συγκρούσεων στην ομάδα → καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και της ενεργητικής ακρόασης, διασφάλιση συμπερίληψης
• Ανάγκη για συνειδητοποίηση της ολιστικής φύσης των περιβαλλοντικών προβλημάτων → ο κοινωνικός χαρακτήρας των περιβαλλοντικών προβλημάτων συχνά παραγκωνίζεται· διερεύνηση συνδέσεων και αλληλεξαρτήσεων μεταξύ φυσικού περιβάλλοντος, κοινωνίας και οικονομίας
• Ανάγκη για αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και της φτώχειας που συνδέεται με αυτή → σύνδεση της κλιματικής αλλαγής με την καθημερινότητα και τα προβλήματα των μαθητών/τριών, διερεύνηση λύσεων και καλών πρακτικών
• Ανάγκη για ανάληψη δράσης προς ένα αειφόρο μέλλον → εκπαίδευση για συμμετοχή σε συλλογικές δράσεις, προσομοίωση ενεργειακής κοινότητας